Opolskie Studia Administracyjno-Prawne (Jul 2024)
The principle of effectiveness against the background of the principle of the right to a fair trial in the judgements of the European Court of Human Rights
Abstract
Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej: ETPCz) obejmuje swoją jurysdykcją 47 państw i jest uważany za jeden z najskuteczniejszych mechanizmów ochrony praw człowieka na świecie. W rekomendacji Rec(2004)20 Komitetu Ministrów Rady Europy z 15 grudnia 2004 r. o sądowej kontroli aktów administracyjnych w nawiązaniu do przewidzianego w art. 13 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (EKOPCz) prawa do skutecznego środka ochrony prawnej naruszonych praw i wolności (right to aneffective remedy) – została wyróżniona zasada efektywności. Gwarancje zawarte w normach prawa krajowego, potwierdzone w normach prawa międzynarodowego, umożliwiają obywatelowi odwoływanie się do trybunałów międzynarodowych w celu dochodzenia naruszonych praw. Naruszenie zasady efektywności skutkuje naruszeniem jednego lub kilku praw zagwarantowanych w przepisach prawa krajowego, a równocześnie prawa międzynarodowego. Niniejszy artykuł ma na celu określenie, czym według norm prawa międzynarodowego jest efektywność postępowania i jak jest interpretowana w odniesieniu do zasady prawa do sądu. Celem badawczym niniejszego artykułu jest przeprowadzenie analizy w zakresie przepisów prawnych dotyczących efektywności postępowania sądowego. W artykule postawione zostało pytanie: czy postępowanie sądowe może być efektywne? Co to jest efektywność postępowania sądowego? Jakie cechy musi spełniać postępowanie sądowe, żeby miało cechy efektywności? Jakie działania podejmują organy międzynarodowe, żeby zwiększyć efektywność postępowania sądowego i czy te działania mają wpływ na rozwiązanie problemu? Zagadnienie efektywności postępowania sądowego jest bardzo ważne, stąd próba udzielenia odpowiedzi na powyższe pytania. W artykule przedstawiona została geneza instytucji efektywności i jej ewolucja w ostatnich latach oraz próba jej porównania na przestrzeni lat.
Keywords