پیامد بایوچار و باکتری آزوسپریلیوم لیپوفروم بر عملکرد و شاخص‌های بهره‌وری آب در برنج رقم طارم هاشمی در دو رژیم آبیاری غرقابی و تناوبی

Abstract

به منظور بررسی پیامد بایوچار به همراه کود نیتروژن، باکتری آزوسپریلیوم لیپوفروم و روش­های مدیریت آبیاری بر عملکرد و شاخص­های بهره­وری آب در زراعت برنج، پژوهشی در دو سال زراعی 1396و 97 در مزرعه­ی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، به صورت کرت­های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی اجرا شد. عامل اصلی، شیوه آبیاری در دو سطح آبیاری غرقاب و آبیاری تناوبی و عامل فرعی تیمار کودی در نه سطح، 100، 75 و 50 درصد نیتروژن به همراه 20، 10 و صفر تن بایوچار در هکتار و عامل فرعی- فرعی جدایه خالص باکتری آزوسپریلیوم لیپوفروم در دو سطح بدون مایه­زنی و مایه­زنی نشا در 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی بایوچار + نیتروژن، باکتری و شیوه آبیاری بر عملکرد شلتوک، میزان مصرف آب و شاخص­های بهره وری آب اثر معنی­داری داشت. در بررسی برهم­کنش فاکتورها مشخص گردید که تیمار کودی 75 درصد نیتروژن به­همراه 20 تن بیوچار در آبیاری غرقاب با باکتری و در آبیاری تناوبی بدون مصرف باکتری موجب بدست آوردن بیشترین میزان عملکرد شلتوک و شاخص­های CPD و BPD با اختلاف معنی داری شده و در شاخص NBPD در حالت غرقاب بیشترین میزان مربوط به 75 درصد نیتروژن و 20 تن بایوچار ، به­همراه باکتری و در آبیاری تناوبی مربوط به 50 درصد نیتروژن به­همراه 20 تن بیوچار و بدون باکتری بوده است، که البته میزان این تاثیر گذاری در آبیاری تناوبی به مراتب چشم­گیر تر بود. گمان می­رود می­توان با اعمال ترکیب کودی 75 درصد نیتروژن به­همراه 20 تن بیوچار در آبیاری تناوبی، کاهش عملکرد حاصل از کم شدن مصرف آب را تا حد زیادی جبران نمود.

Keywords

• آزوسپریلیوم لیپوفروم
• بایوچار
• برنج
• شاخص بهره‌وری آب