Spiski etnoperformans (cz. 2)

Abstract

Przedmiotem artykułu są dwie imprezy regionalne, konkurs i przegląd spiskiego folkloru: Spiskie Zwyki i Spiska Watra. Organizowane są każdego roku – odpowiednio – zimą i latem na Zamku Dunajec w Niedzicy i w Gminnym Ośrodku Kultury w Łapszach Niżnych z siedzibą w Niedzicy. Dyskutowany region jest niewielkim fragmentem krainy historycznej, której główna część znajduje się na terytorium Słowacji. Stanowił przez setki lat część Królestwa Węgier, stąd jego specyfika i odrębność kulturowa. W świetle przeprowadzonych badań etnograficznych analizowane imprezy należą do praktyk typu etnoperformansu, który łączy aspekt artystyczny ze społecznym. Pierwszy jest wyrazem regionalnej estetyki i artyzmu (folklor słowno-muzyczny, taniec, strój regionalny), drugi – rytualnego charakteru imprez służących procesom tożsamościowym. W świetle poczynionych ustaleń omawiane przypadki etnoperformansu reprezentują spuściznę kulturową w trybie dziedzictwa. W tym rozumieniu są formą odmienną od dawniejszej tradycji i można je uznać za rodzaj metakulturowej praktyki oraz metakulturowego komentarza wobec kultury regionalnej.

Keywords

• Polski Spisz
• etnoperformans
• rytuał
• kultura regionalna
• spuścizna kulturowa
• dziedzictwo kulturowe