Selçuk İletişim (Jul 2019)
NEO-KOLONYALİST AÇIDAN AFRİKA SİNEMASINA BAKMAK
Abstract
19. Yüzyıl’da Avrupa teknik, teknolojik ve ekonomik alanlarda gösterdiği hızlı ilerleme ve Endüstri Devrimi’nin etkisiyle dünyanın lideri konumuna gelmiştir. Batı ülkelerinin Endüstri Devrimi ile ortaya çıkan hammadde ve iş gücü gereksinimi ise sömürge ülkelerden sağlanmıştır. İkinci Dünya Savaşı sonucunda dünyadaki güç dengelerinin değişmesi Avrupa ülkelerinin güç kaybetmelerine neden olmuş, sömürgeleştirdikleri ülkeleri ellerinde tutamaz hale gelmişlerdir. İkinci Dünya Savaşı sonrasında dünyada ortaya çıkan iki süper güç ABD ve SSCB kendi sistemlerinin dünyaya egemen olması için çabalamışlardır. Bu tablonun dışında kalan ve henüz gelişme aşamasında olan ülkeler Üçüncü Dünya Ülkeleri olarak adlandırılmışlardır. ABD ve SSCB’nin önerdiği kodlar dışında yeni ve farklı bir yaklaşım geliştirmeye çalışan Üçüncü Dünya Ülkeleri, siyaset zeminindeki gelişmelere paralel olarak sanatsal anlamda da faaliyetler göstermişlerdir. Bu çalışmada, İkinci Dünya Savaşı sonrasında dekolonizasyon süreci ile birlikte bağımsızlığını kazanan Üçüncü Dünya Ülkeleri’nin geliştirdikleri sinema dili, yönetmenliğini Ousmane Sembene’nin yaptığı Xala filmi özelinde ele alınmıştır. Xala’nın Birinci, İkinci ve Üçüncü sinema bağlamındaki yerini saptamayı amaçlayan bu çalışmada nitel metin çözümlemelerinden biri olan tarihsel film eleştirisi kullanılmıştır. Xala’nın, İkinci sinemanın olanaklarının bir kısmını kullanarak, Üçüncü sinema anlatısı olmaya aday bir film olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
