Asklepion’dan Darüşşifa’ya

Abstract

İnsanlık tarihi boyunca, tedavi mekanları farklı gelişim evresi geçirmiştir. Mağaralarda başlayan süreç; çadırlara, evlere, dini kurumlara taşınmış zamanla kendi mekanlarını yaratmıştır. Anadolu’da Türklerin iki büyük devleti olan Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Devleti’nin sağlık kuruluşlarına odaklanan eser; antik dönemlerden başlamak üzere sağlık mekanlarının gelişimi, işleyişi, mimarisi, tarihi, tedavi yöntemleri ve çevresel etkileri alanına değinerek kapsamlı bir çalışma ortaya koymaktadır. Çalışmayı farklı kılan unsurlar; mimari-tedavi etkileşimini irdelemesi, terapötik unsurlara vurgu yapması, tıbbî gelişimin mimari ve tedavi yöntemleri bazında incelemesidir. Antik çağlardan başlamak üzere Osmanlı Devleti’nin sonlarına kadar mimari tasarımla hastaların tedavi sürecine katkıda bulunmaya çalışıldığı görülmektedir. Gün ışığı, temiz hava, yeşil alan, botanik ve doğal su kaynakları bu amaçla kullanılan unsurlar olmuştur. Bunun mimariye yansımaları havuz, pencere, aydınlık feneri, hamam, bahçe gibi unsurlarda karşılık bulduğu görülmüştür. Her dönemde sağlık mekanlarının kuruluş amacı aynı olsa da mimari yorum, kültürel etkileşim ve tedavi yöntemleri farklılık göstermiştir.

Keywords

• hastane
• antik çağ
• anadolu selçuklu
• osmanlı devleti
• mimari