Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Mar 2018)
GEVAŞ DİLMETAŞ KÖYÜ MEZARLIĞI VE MEZAR TAŞLARI
Abstract
Gevaş’ta Ortaçağ ve sonrası İslam dönemine ait kültür varlıklarıkısıtlı olarak günümüze ulaşmıştır. Bu anlamda ilçenin İslami döneme ait enönemli eser grubunu tarihi mezarlıklar ve mezar taşları oluşturmaktadır.Gevaş’ta Türk-İslam dönemine ait tarihi değer taşıyan dört mezarlıkbilinmektedir. Hişet, Beyler, Misra ve Görentaş Köyü Mezarlığı olarakisimlendirilen bu mezarlıkların yanı sıra Gevaş’ta bilinmeyen bir tarihimezarlık, Dilmetaş (Zive-Hacızive) Köyü’nde bulunmaktadır. Bugün dekullanılmaya devam eden mezarlık, önemli bir ziyaretgâh konumundaki HacıZübeyd (Zübeyd-Zive) Türbesi’nin etrafında gelişmiştir.Dilmetaş Köyü mezarlığında tespiti yapılan mezarların büyükbölümü 19. yüzyıl sonu- 20. yüzyılın başına aittir. Bununla birlikte kitabesiçözümlenerek M.1524-1525 yılına ait olduğu belirlenen bir mezar, buradatespit edilen en erken tarihli mezardır. Mezarlığın 16. yüzyıldan itibarenkullanıldığını belgeleyen baş şahidesinin ön yüzündeki usta kitabesi, bölgeninmezar taşı geleneği açısından farklı bağlantıların kurulmasına da yardımcıolmaktadır.Gevaş’taki diğer mezarlıklara göre daha geç örnekleri içindebarındıran Dilmetaş Köyü Mezarlığı’ndaki şahideler, yörede geleneğin güçlübiçimde devam ettiğinin de göstergesidir. Büyük çoğunluğunun halkın saygıduyduğu manevi şahsiyetler ve bey ailelerine ait olduğu tespit edilen bumezarlar, bölgenin yakın dönem siyasi yaşamı ve inanç kültürü hakkında dabilgiler sunmaktadır.
