بررسی تأثیر نرخ ارز بر واردات فرآورده های کاغذی در ایران

Abstract

صنعت کاغذ نقش مهمی در فرهنگ، اقتصاد و توسعه کشورها دارد. اما به دلیل نبود شرایط مناسب، ایران در تولید فرآورده‌های کاغذی از مزیت برخوردار نیست و وابستگی این محصولات به واردات قابل مشاهده است. از سوی دیگر بازار ارز ایران با مشکلات فراوانی مواجه است که مهمترین آن، محدود بودن ارز برای واردات است که این مشکل فشار شدیدی بر دخایر ارزی وارد می‌آورد و واردات انواع کالاها را با محدودیتهای رو به رو می‌سازد. با وجود تحریم‌های شدید در سالیان اخیر و پررنگ‌تر شدن این موضوع در دوره فعلی، اتخاذ سیاست‌های مناسب در مقابل این امر ضروری است. بنابراین هدف از مطالعه پیش رو بررسی نحوه تاثیر گذاری نرخ ارز در واردات فرآورده‌های کاغذی می‌باشد تا بتوان راهبردی صحیح اتخاذ نمود. مطالعه حاضر تاثیر نرخ ارز بر تقاضای واردات صنعت کاغذ را در دوره زمانی (1398 – 1378) به روش الگوی خودتوضیح با وقفه گسترده (ARDL) و جمله تصحیح خطا (ECM) به بررسی روابط کوتاه مدت و بلند مدت تقاضای واردات فرآورده‌های کاغذی می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد فرآوردهای کاغذی در ایران جز محصولات ضروری است و تقاضای واردات آن‌ها به ترتیب ، تحت تأثیر درآمدهای نفتی، نرخ ارز مؤثر، تعرفه و ارزش افزوده قرار می‌گیرد و واردات انواع کاغذ نسبت به نرخ ارز کم‌کشش است. زمانی که نرخ ارز کاهش یافته، واردات انواع کاغذ افزایش می یابد. فلذا در شرایطی که کشور توان تامین کل تقاضای مصرفی را ندارد و اقتصاد برای واردات با محدودیت‌های جدی ارزی مواجه است بهترین سیاست، افزایش توان بازیافت است. یعنی افزایش بازیافت می‌تواند بخشی از نیاز به واردات فرآورده‌های کاغذی را پوشش داده و از فشار بر ذخایر ارزی در جلوگیری کند. همچنین رابطه کوتاه مدت تابع تقاضای واردات کاغذ با ضریب 152/1 به سمت تعادل بلند مدت حرکت می‌کند و یک رابطه تعادلی باثبات در بلند مدت بین متغیرها وجود دارد.

Keywords

• نرخ ارز
• واردات فرآورده های کاغذی
• الگوی خودتوضیح با وقفه گسترده (ardl)
• ضریب تصحیح (ecm)