PROCESY POZNAWCZE KONTROLOWANE JAKO WYZNACZNIKI DECYZYJNOŚCI MENEDśERA – W KONTEKŚCIE NEUROEKONOMII

Abstract

W artykule wyjaśniono, czym jest decyzyjność menedŜera, oraz zdefiniowano procesy poznawcze kontrolowane i wskazano ich rolę w poznaniu wyŜszego rzędu, a więc w kaŜdym złoŜonym działaniu człowieka (np. w podejmowaniu decyzji). Ponadto zaprezentowano wyznaczniki decyzyjności menedŜera – w zakresie procesów poznawczych kontrolowanych (funkcji wykonawczych) takich jak: pamięć operacyjna, metapoznanie, hamowanie poznawcze, stabilność emocjonalna, płynność poznawcza i samoregulacja. Opracowanie nie obejmuje opisu procesów afektywnych. Szczególnie istotny w turbulentnym otoczeniu jest wzrost zdolności menedŜerów do szybkiego i trafnego podejmowania złoŜonych decyzji i reagowania na zmiany. Zdolność ta jest kluczowa na najwyŜszym szczeblu zarządzania organizacją. Dlatego w artykule przedstawiono wpływ uwarunkowań kognitywnych menedŜera na jego decyzyjność. Dokonano tego na podstawie wyników badań w zakresie nowej, dynamicznie rozwijającej się dyscypliny naukowej, jaką jest neuroekonomia. Przeprowadzone rozwaŜania umoŜliwiły wyciągniecie wniosków, Ŝe do wyznaczników decyzyjności menedŜera moŜna zaliczyć następujące procesy poznawcze kontrolowane (funkcje wykonawcze): duŜa pojemność pamięci operacyjnej, rozwinięta zdolność metapoznania, sprawne hamowanie poznawcze, stabilność emocjonalna, duŜa płynność poznawcza i samoregulacja. Dysfunkcje i deficyty w zakresie wymienionych procesów poznawczych kontrolowanych menedŜera skutkują zmniejszeniem jego umiejętności decyzyjnych, a w skrajnych przypadkach powodują, Ŝe jest on niedecyzyjny. Istnieją moŜliwości redukowania negatywnych skutków indywidualnych ograniczeń poznawczych przez decydentów, są one jednak ograniczone. Dlatego tak istotny jest dobór decyzyjnych menedŜerów na kluczowe stanowiska w organizacji.

Keywords

• decyzyjność, niedecyzyjność, decyzja, menedŝer, procesy poznawcze kontrolowane, funkcje wykonawcze