Yeni Nesil Kooperatiflerin Alternatif Kamusal Alan Açma ve Gıda Egemenliği İdeallerinin Kesişiminde Son Yıllardaki Seyri: Kadıköy Kooperatifi Örneği

Abstract

Bu makale, Türkiye’de kentli “yeni nesil” gıda kooperatiflerinin nasıl bir alternatif kamusal alan ve örgütlenme/siyaset rasyonalitesi inşa etmeye çalıştığını ve bu bağlamda halkların gıda egemenliğini örmede nasıl bir rolleri olduğunu ele almaktadır. Bu tartışmaları 2018-2019 döneminde ve 2024’te gerçekleştirilen on beş derinlemesine görüşme ve katılımcı gözleme dayanan saha çalışmalarının ışığında yapmaktadır. Yatay ve katılımcı bir alternatif örgütlenme modeli ile gıda egemenliği hareketinde kendini konumlandıran Kadıköy Kooperatifi 2018-2020 yıllarında gıdayı vesile edinerek alternatif kamusal alan açmaya çalışan alandaki öncü aktörlerden biridir. Bu sebeple, bu makale Kadıköy Kooperatifi deneyimine odaklanmakta ve bu örnekten yola çıkarak son yıllarda Türkiye’deki siyasi, ekonomik ve toplumsal dinamiklerin bu kooperatifleri ideallerine giden yolda nasıl etkilediğini irdelemektedir. Bu kooperatiflerin yurttaşları gıda siyasetine dahil etme çabalarını ve mevcut işleyişlerini kıyaslamalı bir perspektifle ortaya koymakta, bu örgütlenmelerin varlığını ve simgesel önemini katılımcılarının sözlerine kulak vererek tartışmaktadır. 2020 sonrasında bu kooperatiflere olan ilginin azalması ve bu örgütlenmelerin seyrine dair sosyolojik analizlerin yetersiz olması sebebiyle bu makale alana özgün bir katkı sunmayı amaçlamaktadır.

Keywords

• new generation cooperatives
• food sovereignty
• alternative public space
• kadıköy cooperative
• horizontal organizations
• yeni nesil kooperatifler
• gıda egemenliği
• alternatif kamusal alan
• kadıköy kooperatifi
• yatay örgütlenmeler