KIERUNEK SZWAJCARIA, CZYLI KILKA EPIZODÓW Z DZIEJÓW POLSKIEJ EMIGRACJI U PODNÓŻAALP NA PRZEŁOMIE XIX I XX WIEKU (DESTINATION SWITZERLAND: SOME EPISODES FROM THE HISTORY OF POLISH IMMIGRATION AT THE FOOT OF THE ALPS AT THE TURN OF THE 19TH AND 20TH CENTURY)

Abstract

Tekst poświęcony jest wybranym aspektom polskiej emigracji do Szwajcarii. Wskazane zostały powody wyjazdów oraz zakres działalności polskiej diaspory (politycznej, naukowej, kulturalnej, rzemieślniczej). To niewielkie terytorialnie, federacyjne państwo w zachodniej Europie było krajem wielkich możliwości. Znaleźli w nim schronienie, a nawet nowy dom i drugą ojczyznę znani z pierwszych stron podręczników tak wybitni Polacy, jak Kościuszko, Sienkiewicz, Paderewski czy Narutowicz. Znacznie liczniejsze było jednak i jest nadal grono tych naszych rodaków, o których historia milczy, ale którzy ciężką codzienną pracą wnieśli wkład w rozwój tego położnego u podnóża Alp kraju. Obecnie ich liczba szacowana jest na około 18–20 tysięcy, a są wśród nich głównie potomkowie tych, którzy pozostali w Szwajcarii po II wojnie światowej lub zostali zmuszeni do emigracji przez władze komunistycznej Polski w latach 60. i 70. – głównie polskich Żydów i przedstawicieli tzw. „emigracji solidarnościowej” lat 80. The article concerns selected aspects of Polish emigration to Switzerland. The reasons for leaving homeland and the scope of activities of Polish diaspora (political, scientific/scholar, cultural, artisan) are outlined. This territorially small, federal state in Western Europe was a country of great opportunities. Several eminent Poles, known from history textbooks, such as Kościuszko, Sienkiewicz, Paderewski or Narutowicz, found refuge or even new home and second homeland there. Much more numerous were (and still are) Poles about whom the history has nothing to say, but who with their hard everyday work contributed to the development of this Alpine country. At present, the number of Poles and people of Polish descent in Switzerland is estimated at 18–20 thousands. Among them are primarily the descendants of Poles who stayed in this country after the World War II or were forced into exile by the authorities of the communist Poland in the 1960s and 1970s – chiefly of Polish Jews and members of the so-called “Solidarity emigration” of the 1980s.

Keywords

• emigracja
• diaspora
• szwajcaria