Kwartalnik Filmowy (Dec 2019)
Diaspora w podróży. Międzypokoleniowa luka, mit wspaniałego powrotu i inne zabiegi mitologizujące w „Wielkiej podróży” Ismaëla Ferroukhiego i „Na krawędzi nieba” Fatiha Akına
Abstract
Artykuł dotyczy dwóch filmów, będących przykładami współczesnego kina diasporycznego, których bohaterowie wywodzą się z krajów o muzułmańskiej tradycji religijnej: z Turcji i z Maroka. Wielka podróż (2004) Ismaëla Ferroukhiego oraz Na krawędzi nieba (2007) Fatiha Akına to obrazy, których tematem jest dystans międzypokoleniowy w rodzinach diasporycznych, a wykorzystana w nich formuła kina drogi obrazuje próbę zbliżenia się bohaterów do siebie dzięki wspólnemu (Wielka podróż) lub osobnemu (Na krawędzi nieba) pokonywaniu dużych przestrzeni. W obu tych filmach pojawia się wprost charakterystyczny dla kina diasporycznego motyw, jakim jest mit wspaniałego powrotu. Oba obrazy przybierają też formę filmowych przypowieści, których wymowa jest zakorzeniona w duchowości i wierzeniach islamu. Niebędące filmami religijnymi w sensie ścisłym, obrazy te dokonują silnej mitologizacji przestrzeni: pozytywnej w przypadku Wielkiej podróży i negatywnej w Na krawędzi nieba.
Keywords