سیاست علم و فناوری (Dec 2022)
گذار به نسل جدید پژوهشگاههای دولتی؛ کارکردها و سیاست‌ها
Abstract
پژوهشگاههای دولتی به عنوان یکی از نقش‌آفرینان اصلی نظام نوآوری، نه تنها تحقق برخی از کارکردهای اصلی این نظام نظیر انجام فعالیتهای تحقیق‌وتوسعه را برعهده دارند، بلکه با همکاری مستقیم و غیرمستقیم با سایر نقش‌آفرینان، به توسعه موتورهای محرک نوآوری کمک می‌نمایند. با این حال، شفاف‌سازی نقش و کارکرد پژوهشگاههای دولتی در گذار به اقتصاد دانش بنیان تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است و سیاست‌های مرتبط با آن به میزان کافی مورد بحث و بررسی قرار نگرفته است. براین‌اساس درپژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد پژوهشی کیفی و روش‌های تشکیل گروه کانونی و تحلیل مضمون، کارکردهای پژوهشگاههای دولتی و سیاست‌های تسهیل کننده نقش‌آفرینی آنها در تحقق اقتصاد دانش‌بنیان مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش بیانگر آن است که ایفای نقش‌هایی نظیر مرکز نوآوری و شتابدهنده تخصصی؛ پلتفرم مدیریت پژوهش‌های راهبردی و مسئله‌محور؛ مرجع استاندارد و پشتیبانی رگولاتوری بخش تخصصی؛ مرکز خدمات تخصصی به شرکت‌های فعال در بخش تخصصی؛ مرکز همکاری، انتقال، اشاعه و ترویج فناوری در بخش تخصصی؛ و کانون تفکر هوشمندی فناوری و سیاستی بخش تخصصی مهمترین کارکردهای پژوهشگاههای دولتی در راستای گذار به اقتصاد دانش بنیان هستند. بعلاوه، برای ایجاد زمینه مناسب برای نقش‌آفرینی پژوهشگاههای دولتی در تحقق اقتصاد دانش بنیان، سیاست‌هایی حول محورهای حکمرانی و تقسیم وظایف؛ تحریک طرف عرضه؛ تحریک طرف تقاضا؛ تقویت پیوند عرضه و تقاضا و توسعه و تامین زیرساخت‌ها مورد نیاز است که در این پژوهش مورد شناسایی قرار گرفته‌اند.
Keywords
