Dekada Zjazdu w Kamieniu Śląskim

Abstract

W książce Od Wydziału Propagandy Filmowej do Centralnego Urzędu Kinematografii. Pierwsza dekada partyjno-państwowego monopolu w polskim kinie (2022) Ewa Gębicka opisuje jeden z najbardziej niejednoznacznych okresów w historii środkowoeuropejskiego filmu – powojenne lata 1944-1955. Przekonuje, że przyjęty w filmoznawstwie podział na chaotyczne rządy twórców (1944-1947) i czas zintensyfikowanej ofensywy władzy politycznej (1948-1955) jest trafny, a całe dziesięciolecie ocenia krytycznie – jako ślepą uliczkę lekceważenia autonomii kultury artystycznej, potrzeb widowni oraz wolnorynkowej, jej zdaniem, istoty kinematografii. Jej wnioski są rezultatem wieloletnich kwerend w AAN oraz FINA. Autorka wykonała ogromną pracę naukową, istnieje więc pokusa, aby ją zreferować i zaakceptować jako daną. Jednak interpretacje Gębickiej zasługują na dialog, a historiograficzna poetyka, którą reprezentuje, powinna być rozumiana jako emblemat przemian stylów badania kina PRL, ze wszystkimi zaletami i ambiwalencjami.

Keywords

• industrializacja
• socrealizm
• kinofikacja
• rozpowszechnianie filmów