Pizhūhish-i Naft (Oct 2019)

طراحی سامانه اندازه‌گیری آلاینده‌های BTEXs در خروجی گاز اگزوز برخی از خودروهای داخلی و خارجی در شهر تهران

  • سید حجت الله کاظمی قهفرخی,
  • علیرضا دهاقین,
  • هادی قنبرنژاد,
  • طاهره پورصابری,
  • مریم السادات حسینی,
  • سید فرنود فرزام,
  • سیما قادرنیا,
  • حسین کاظمی,
  • مرتضی افشاری

DOI
https://doi.org/10.22078/pr.2019.3502.2618
Journal volume & issue
Vol. 29, no. 98-4
pp. 62 – 73

Abstract

Read online

در این مقاله، غلظت آلاینده‌های بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن‌ها در خروجی گاز اگزوز برخی از خودروهای پرتعداد داخلی و خارجی در شهر تهران اندازه‌گیری و با یکدیگر مقایسه شدند. بدین منظور 7 گروه خودرو بنزینی داخلی شامل پراید، پژو 405، تندر (90 L)، پژو 206، سمند بدون کاتالیزور، سمند با کاتالیزور، تیبا و خودرو خارجی مزدا 3 انتخاب و توسط یک فرآیند مشخص و درحالت درجا، از آنها نمونه‌برداری شد. در فرآیند اندازه‌گیری ابتدا آلودگی‌های مذکور برروی بستر کربن فعال جذب و پس از استخراج با دی‌سولفید کربن توسط دستگاه‌های کروماتوگرافی گازی با آشکارسازهای جرمی و یونش شعله‌ای شناسایی و اندازه‌گیری شدند. .نتایج به‌دست آمده به‌وضوح نشان‌دهنده این مطلب است که غلظت آلاینده‌های مورد بررسی در اگزوز خودروهای داخلی در مقایسه با خودرو خارجی بسیار بالاتر بوده است (متوسط غلظت BTEX در اگزور خودروی پراید ppm 3/13 در مقابل ppm 11/0 برای مزدا 3 بود). در بین خودروهای داخلی پس از پراید، خودروی پژو 405 بیشترین میزان (ppm 31/6 غلظت BTEX در اگزوز) و خودروی سمند کاتالیزوردار (ppm 49/1 BTEX در اگزوز) کم‌ترین میزان این آلاینده‌ها را نشر می‌کنند. با توجه به تعدد خودروهای داخلی نسبت به خودروهای خارجی در ایران و طبیعتاً در شهر تهران، انتظار می‌رود میزان این ترکیبات در هوای تهران و سایر شهرهای بزرگ از حدود مجاز هوای محیط (متوسط سالیانه μg/m3 5) بالاتر باشد که نتایج سایر تحقیقات نیز این مطلب را تأیید می‌کنند. نتایج این تحقیق ارزیابی اولیه معناداری، برای اجرای تحقیقات تکمیلی، پیش روی سازمان‌های متولی بهبود کیفیت محیط زیست، تولید کنندگان سوخت و شرکت‌های خودروسازی قرار خواهد داد.

Keywords