Altın standart test yokluğunda tanısal doğruluk ölçütlerinin Bayesci yaklaşım ile tahmini: Helicobacter Pylori verisi uygulaması

Abstract

Amaç: Tanı testleri, hasta ve sağlıklı bireylerin oluşturduğu heterojen bir kitlede bireyin gerçek durumunu ortaya çıkarmak amacıyla kullanılır. Bu çalışmada, altın standart test yokluğunda, Bayesci yaklaşım ile ilgilenilen tanı testine ait doğruluk ölçütlerini elde etmek ve diğer yöntemlerle karşılaştırması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Helicobacter Pylori tanısında; HpSA, Kültür, CLO, Histoloji ve PCR gibi farklı testler kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Bayesci yaklaşımla parametre tahminlerinin elde edilmesinde önsel bilgileri (prevalans, duyarlılık vs.) içeren modeller oluşturulmuştur. Çalışmada bu tanı testlerinin doğruluklarının saptanmasında ortaya çıkabilen kesin olmayan altın standart yanlılığının düzeltilmesi amacıyla Bayesci yöntemler kullanılmıştır. Bu amaçla H. Pylori ile ilgili bir uzmanlık tezine ait veriler WinBUGS ve R paket programları yardımıyla analiz edilmiştir. Bulgular: Bayesci çıkarsama yapıldığında hastalık ile ilgili prevalans bilgisi ve önsel bilgi dikkate alındığından tanı testine ait pozitif ve negatif kestirim değerlerine ait sonuçların daha güvenilir olduğu saptanmıştır. Kestirim değerlerine benzer şekilde duyarlılık ve seçicilik değerleri içinde güvenilir sonuçlar elde edilmiştir. Bayesci yaklaşım ile elde edilen güvenilir aralık önsel bilgi kullanıldığında daralmıştır. Sonuç: Altın standardın olmadığı durumlarda prevalans gibi önsel bilgileri kullanan Bayesci yaklaşımlar klinisyenler için tanıda kolaylık sağlayacaktır.

Keywords

• bayesian approach
• gold standard
• diagnostics tests
• helicobacter pylori
• prior information
• bayes yaklaşımı
• altın standart test
• tanı testleri
• helicobacter pylori
• önsel bilgi