Mukaddime (Oct 2016)

Sosyal Bilimlerde "Objektiflik" Efsanesi

  • Vehbi Bayhan

DOI
https://doi.org/10.19059/mukaddime.83855
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 2
pp. 217 – 242

Abstract

Read online

Pozitivist paradigma, objektif bilgi üretmenin önemine vurgu yapar. Toplumu ve insanları, tıpkı bir nesnenin incelendiği gibi değerden bağımsız araştırmak gerektiğini öne sürer. Ancak, “suje ve obje” arasında kurulan ilişki sonucunda ortaya çıkan “bilgi”, sujenin ait olduğu sosyolojik bağlamdan soyutlanamaz. Bu gerçekten hareketle sosyolojide pozitivist paradigmaya yapılan eleştiriler çerçevesinde hermeneutik paradigma geliştirilmiştir. Yorumsamacı gelenekte “anlam” temelinde “göreceli” bilgi üretimi önemlidir. Aşırı görecelik, üretilen bilginin bağlamdan bağlama farklılaşmasını getirmektedir. Sosyal bilimlerin ve sosyolojinin kuruluşundan günümüze kadar objektiflik olgusu başat tartışma konusudur. Bu bağlamda pozitivizm ve hermeneutik paradigmayı aşan eklektik ve yeni modeller ortaya çıkmaktadır. Düşünümsel sosyoloji, ilişkisel sosyoloji vb. gibi.

Keywords