Türk Çocuk Şiirlerinde “Anne” Metaforu

Abstract

Çocuk edebiyatı, toplumsal cinsiyet eşitliğinin pekiştirilmesinde sorumluluk taşır. Ancak pek çok çocuk şiirinde, kadınlara ve erkeklere ilişkin geleneksel kalıp yargılar korunmakta ve aktarılmaktadır. Bu araştırmanın amacı, Türk çocuk şiirlerinde bir toplumsal cinsiyet rolü olarak sunulan “anne” kavramının metaforik değerini çözümlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi ile desenlenmiştir. Araştırmanın inceleme nesnelerini okul çağındaki (6-12 yaş grubu) çocuklara seslenen çağdaş Türk çocuk şiirleri oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak doküman çözümlemesi; verilerin çözümlenmesinde ise içerik çözümlemesi tekniği kullanılmıştır. Toplanan verilerin sıklık puanları hesaplanarak değerlendirilmiştir. Sonuçta, çocuk şiirlerinde en çok “duygusal anne” kategorisine yer verildiği, bunu “ev içinde çalışan anne” kategorisinin izlediği görülmüştür. Bu sonuç, çocuk edebiyatının toplumsal cinsiyet eşitliği yerine, özcü yaklaşımları pekiştirmeyi sürdürdüğünü ortaya koymaktadır.

Keywords

• Anne
• metafor
• çocuk şiiri