Transaksiyonel Analiz Terapisine Kapsamlı Bakış: Bir Derleme Çalışması

Abstract

Kişiler arası iletişim başta olmak üzere kişilik, gelişim ve psikopatolojiyi açıklamaya yönelik bir çerçeveye sahip olan Transaksiyonel Analiz Terapisi (TA) hümanizm, özerlik ve eşitliği temel alarak terapinin merkezine danışanı koyan bir terapi yaklaşımıdır. TA’nın iki temel amacı olduğu görülmektedir. Bunlar (i) bireylerin erken çocukluk dönemlerinde şekillenen ve hayat akışında süregelen ancak mevcut yaşamlarını aksatan çocukluk dönemi kararlarını diğer bir ifade ile yaşam senaryolarını değiştirmelerine yardım etme ve (ii) bireylerin kişiler arası ilişkilerinde ortaya çıkan sorunlar konusunda ortaya koydukları baskın yapılara farkındalık kazanmasına yardım etme. TA insan davranışlarıyla ilgili anlaşılması zor olan kavramları basit bir dil kullanarak açıklamış ve böylece günlük yaşamda kullanılabilir hale getirmiştir. Ülkemizde TA ve kavramları üzerine yapılan tezler olmasına karşın kapsamlı bir şekilde incelendiği sınırlı sayıda derleme çalışması vardır. Bu makalenin amacı TA’nın bütüncül bir gözden geçirmesini sunmaktır. Bu doğrultuda insan doğasına bakışı, temel kavramları, psikopatalojiye bakışı, terapötik amaçları, terapistin rolü ve işlevi, terapötik teknik ve yöntemlerine yer verilmiş ardından kapsamlı bir şekilde çok kültürlülük açısından değerlerdirmesini yapılarak yaklaşımın katkıları ile sınırlılıklarına değinilmiştir.

Keywords

• transaksiyonal analiz
• iletişim
• terapi
• derleme
• transactional analysis
• communication
• therapy
• review