بررسی روش‌های مختلف مایع ‌درمانی در بیماران ضربه‌‌ی مغزی و ارتباط آن با پیامد بیماران

Abstract

مقدمه: مایعات مختلفی نظیر نرمال‌سالین، سالین هیپرتونیک و سرم‌کلوئید برای جبران مایعات از دست‌رفته‌ی بدن بعد از ضربه‌ی ‌مغزی استفاده می‌شود. این مطالعه، با هدف بررسی تأثیر تجویز محلول‌های مختلف بر علایم حیاتی، وضعیت الکترولیت‌های سرمی و وضعیت اسید و باز در بیماران پس از ضربه‌‌ی مغزی انجام شد. روش‌ها: در این مطالعه‌ی توصیفی-‌ تحلیلی در بیمارستان الزهرای (س) اصفهان، پرونده‌ی 340 بیمار دچار ضربه‌‌ی مغزی و وضعیت اسمولاریتی در آن‌ها بررسی شد. همچنین، توزیع متغیرهای همودینامیک، گازهای خونی، الکترولیت‌ها، نیاز به ونتیلاتور و مرگ ‌و میر بر حسب وضعیت اسمولاریتی تعیین و با آزمون‌های آماری 2χ، One-way ANOVA و Repeated measures ANOVA تحلیل شد. یافته‌ها: در طی مدت اقامت بیماران در بخش مراقبت‌های ویژه، 74 نفر (8/21 درصد) فوت کردند. نیاز به تهویه‌ی مکانیکی بر حسب نوع مایع دریافتی تفاوت معنی‌داری داشت و درصد کمتری از بیماران تحت‌ درمان با مایع هیپر اسمولار (042/0 = P) (در سه گروه هیپر، ایزو و هیپو اسمولار به ترتیب 4/48، 4/64 و 4/56 درصد) نیاز به تهویه‌ی مکانیکی پیدا کردند. همچنین، فراوانی مرگ ‌و میر در گروه ایزو اسمولار به طور معنی‌داری بیشتر از دو گروه دیگر بود (001/0 > P) (در سه گروه هیپر، ایزو و هیپو اسمولار به ترتیب 6/15، 8/37 و 9/17 درصد). نتیجه‌گیری: استفاده از محلول‌های هیپر اسمولار در بیماران دچار ضربه‌‌ی مغزی، ثبات مطلوب‌تری را در وضعیت همودینامیک و الکترولیتی بیماران به همراه خواهد داشت و میزان مرگ ‌و میر نیز کمتر خواهد بود. از این رو، استفاده از محلول‌های هیپر اسمولار در صورتی که تداخل مصرف در بیماران نداشته باشد، نسبت به محلول‌های ایزو اسمولار و هیپو اسمولار ارجحیت دارد.

Keywords

• Head trauma
• Osmolarity
• Hemodynamic