معماری و شهرسازی ایران (Dec 2022)
حس حضور در آینده؛ نمود معماری آینده‌گرا در سینمای علمی- تخیلی
Abstract
رسانه‌ها در جوامع امروزی، دارای نقشی غیرقابل انکار هستند و از این رو می‌توانند محلی باشند برای نمایش معماری و امکانی فراهم آورند که افراد جامعه به کسب تجربه‌ی ذهنی معماری فقط با دیدن ساختمان‌های ساخته شده و دارای حضور کالبدی اکتفا نکنند. از سویی دیگر، ایده‌های یک معمار ممکن است نتوانند بنابه دلایلی رنگ واقعیت به خود گیرند و برای تحققشان از قابلیت‌های جهان مجازی استفاده شود. برخی شیوه‌های طراحی نیز بر اساس فناوری پیشرفته و رویکرد به آینده بنا نهاده شده‌اند که آرکولوژی و آرشیگرام هم از این دست سبک‌ها هستند. این سبک‌ها ایده‌ای برای طراحی یک شهر بوده که مهم‌ترین اصول آن استفاده‌ی بهینه از فناوری و ابرسازه‌هاست. در عرصه‌ی سینما هم فیلم های علمی تخیلی در قالب سبک آینده‌گرا وجود دارد. نوشتار حاضر به بررسی میزان بهره‌گیری فیلم‌های این سبک از معماری آینده‌گرا درجهت القای حس حضور در آینده به مخاطب می‌پردازد. روش‌شناسی تحقیق، همبستگی از نوع رابطه‌ای بوده، پرسش‌نامه‌هایی جهت بررسی گزینه‌های مستخرج از مطالعات در 24 فیلم منتخب پژوهشگران در اختیار 60 نفر از دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و اساتید معماری گذاشته شد. در بررسی میزان تأثیرگذاری معماری بر فضاهای سینمایی و مقدار بهره‌گیری از ویژگی‌ها، بحث و نتایج این تحقیق بیانگر حضور 88 درصدی معماری آینده‌گرا در فیلم‌های علمی تخیلی است که حضور نشانه‌های آرکولوژیک و آرشیگرام نسبت به سایر سبک‌ها به وضوح بیشتر بوده است. راهنماهایی برای طرح‌ریزی فضای آینده‌گرایانه با استخراج مهم‌ترین عوامل معماری دخیل در سکانس‌ها در انتهای نوشتار تبیین شده‌اند که پرکاربردترین آن‌ها: مقیاس، تک‌بناهای عظیم، مصالح فلزی با رنگ خنثی، مقیاس بزرگ، سازه‌های فضایی و ...، بوده‌اند که در مبحث طراحی معماری می‌توانند به کار برده شوند.
Keywords
