روانشناسی بالینی و شخصیت (Nov 2011)
بررسی پایایی و اعتبار ملاک نسخه فارسی پرسشنامه حالت-صفت بیان خشم (STAXI-2) در یک جمعیت بالینی
Abstract
پژوهش ها نشان داده است که خشم مزمن و مستمر و شیوه های بیان و کنترل آن بر سیر اختلالات خلقی و اضطرابی و نیز بر برآیند درمان آنها تاثیر منفی برجا می گذارد. به همین دلیل ارزیابی معتبر و پایا از تجربه خشم و شیوه های بیان و کنترل آن به یکی از ضروریت های فعالیت روان شناسان بالینی تبدیل شده است. بااین همه، پرسشنامه ای که بتواند به ارزیابی خشم و شیوه های بیان و کنترل آن در جمعیت بالینی ایرانی بپردازد، وجود ندارد. پژوهش حاضر با هدف وارسی اعتبار ملاک و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه حالت صفت بیان خشم(STAXI-2) (اسپیلبرگر، 1999) در یک جمعیت بالینی ایرانی انجام شده است. در این پژوهش، اطلاعات به دست آمده از دو نمونه بالینی و غیربالینی که نسخه فارسی STAXI-2 را تکمیل کرده بودند، مورد استفاده قرار گرفت. این پرسشنامه از ۶ مقیاس و ۵ خرده مقیاس برای ارزیابی حالت خشم، صفت خشم و نیز شیوه های بیان خشم و کنترل آن تشکیل شده است. نمونه بالینی از 4۵1 بیمار مبتلا به اختلالات روان شناختی با میانگین سنی 2 /31 سال (انحراف معیار= 7 /9 سال) تشکیل شده است. این بیماران توسط روان شناس بالینی و روان پزشک مورد بررسی قرار گرفتند و براساس ملاک های تشخیصی چهارمین راهنمای تشخیصی و آماری انجمن روانپزشکی آمریکا (متن تجدید نظر شده) در یکی از 4 گروه تشخیصی اختلالات اضطرابی، اختلالات افسردگی، رخداد مانیا و اختلال شخصیت ضداجتماعی و اختلال کنترل تکانه جای گرفتند. نمونه غیربالینی از 1071 نفر از جمعیت عمومی جامعه با میانگین سنی 28 سال (انحراف معیار= 1 /10 سال) تشکیل شده است. همچنین، به منظور بررسی پایایی آزمون طی زمان، یک نمونه فرعی از گروه بالینی (22 (n = پرسشنامه را با رعایت فاصله زمانی 14 روز دو بار تکمیل کردند. در مجموع، نتایج این مطالعه اولیه حاکی از پایایی (بازآزمایی و همسانی درونی) مطلوب و اعتبار ملاک نسخه فارسی پرسشنامه حالت-صفت بیان خشم در جمعیت بالینی مورد مطالعه است.
