Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2021)
Etnografik Mülakatın İmkân ve Sınırlılıkları Üzerine: Konumsallık, Etik ve İnşa Sorunları
Abstract
Bu çalışmada etnografik bir araştırmayı inşa eden mülakat tekniğinin incelikleri, bu süreçte araştırmacının etnografik mülakat yaparken dikkat etmesi gereken bazı ilkeler tartışılmıştır. Öncelikle mülakatın gerçekleştiği kültürel bağlam ve bu bağlam içindeki çok sesliliklerin dikkate alınmasının önemi üzerinde durulmuştur. Daha sonra, araştırmacının sahada katılımcıları dinlerken alması gereken pozisyon ve araştırmacının konumsallığının nasıl inşa edilmesi gerektiği detaylı olarak açıklanmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda, araştırmacı ve katılımcılar arasındaki ilişkinin mülakat sürecinde yaratabileceği olası sınırlılıklar tartışılırken, aynı zamanda görüşmelerden nitelikli ve zengin veriler elde etmek için araştırmacının katılımcılarla olan ilişkisinin nasıl olması gerektiğine değinilmiştir. Elde edilen verilerin zenginliği, etnografın verileri işlerken ve metinselleştirirken güçlü bir anlatı inşası oluşturmasını sağlamaktadır. Metinselleştirme aşamalarında mülakatlardan derlenen zengin kategori, kavram ve temalara yer verilmesi metni sağlam temeller üzerine oturtabilmek için oldukça değerlidir. Bu, özellikle etnografın hem alana dair önceki bilgi birikimini hem de alanda elde ettiği yeni veriler arasında bir köprü kurmasını sağlaması bakımından oldukça önemlidir. Etnografik bir saha çalışmasında etnograf mevcut bağlam ile dış dünya arasında kurduğu bağlantıları entegre etmek gibi çok önemli bir sorumluluğa sahiptir. Nitekim etnografik mülakatın önemli bir bileşeni olarak düşünümsellik hem görüşme sürecinde hem de verilerin analizi noktasında doğabilecek etik sorunların önüne geçilebilmesi için etnografa ideal bir etnografik reçete sunmaktadır.
Keywords
