Ana Dili Eğitimi Dergisi (Oct 2021)
The Direct and Indirect Relations Model of Reading Comprehension on Postmodern Text
Abstract
Bu araştırmada ilkokul 4. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin postmodern metinleri anlamada sesli ve sessiz akıcı okuma, okur benlik algısı, okumaya adanmışlık ve metne yönelik tepki düzeyleri arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkileri test etmek amaçlanmıştır. Araştırmada okuduğunu anlama bağımlı; sesli/sessiz akıcı okuma ve okur benlik algısı bağımsız; okuyucu tepkileri ve okumaya adanmışlık ise bağımsız aracı değişken olarak ele alınmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Çalışma grubunu Ankara ilinde ilkokullarda öğrenim gören 349 ilkokul 4. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veriler Boşluk Doldurma Tekniği (BDT) testi, postmodern metin okuduğunu anlama testi, sessiz akıcı okuma testi, yanlış analiz envanteri, okuma prozodisi rubriği okur benlik algısı ölçeği ve okuyucu tepkileri yönergesi ile toplanmıştır. Veriler SPSS 22 ve AMOS 22 programları ile analiz edilmiştir. Araştırmada, postmodern metinlerden okuduğunu anlama yapısal regresyon modelinin mükemmel uyum değerlerine [(χ2[31] = 40,311; χ2/sd = 1,300, p = .122; GFI = ,98; AGFI = ,957; SRMR = ,0347; RMSEA = ,029; CFI = ,992; TLI = ,985; NFI = ,966)] sahip olduğu belirlenmiştir. Model; postmodern metinlerden okuduğunu anlama varyansın %81’ini açıklamaktadır. Bulgular, sessiz akıcı okuma postmodern metinlerden okuduğunu anlamanın, doğrudan, anlamlı ve en güçlü yordayıcısı olduğunu; sesli akıcı okumanın okumaya adanmışlık aracılığıyla okuduğunu anlamayı dolaylı olarak anlamlı şekilde yordadığını göstermektedir. Bunun yanı sıra okuyucu tepkilerinin sesli akıcı okuma ile okuduğunu anlama arasında tam ve anlamlı aracılık yaptığı; akıcı okuma, okumaya adanmışlık, okur benlik algısı ve okuyucu tepkileri birlikte okuduğunu anlama becerilerini geniş düzeyde etkilediği belirlenmiştir.
Keywords
