Pediatria i Medycyna Rodzinna (Dec 2011)
Dopalacze – nowe zagrożenie zdrowia młodzieży
Abstract
Pomimo nowelizacji Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii dopalacze nie zniknęły całkowicie z polskiego rynku i życia młodzieży, gdyż nadal dostępne są w sprzedaży wysyłkowej. Obecnie Internet proponuje młodemu człowiekowi przynajmniej osiem polskojęzycznych stron e-sklepów, oferujących tanią wysyłkę zamówionych towarów do Polski. Skład dopalaczy nie jest w pełni poznany, gdyż podlega stałej ewolucji. Postać, pod jaką występują, to najczęściej susze roślinne (typu Spice), tabletki (party pills), proszki, sprzedawane jako produkty kolekcjonerskie, nienadające się do spożycia przez ludzi. Zażywanie ich polega na paleniu w skrętach, lufkach, fajkach wodnych, przyjmowaniu doustnym oraz w inhalacjach donosowych. Zawierają one zarówno syntetyczne substancje chemiczne, jak i susze bądź sproszkowane nasiona roślin znanych z silnych działań psychostymulujących czy halucynogennych. Efekt działania dopalaczy imituje skutki zażycia popularnych narkotyków, takich jak: marihuana, opium, amfetamina czy ecstasy. Przy długotrwałym stosowaniu dopalacze, podobnie jak inne środki psychostymulujące, mogą powodować uzależnienie, a także być wstępem do eksperymentowania z tzw. twardymi narkotykami. Oprócz działań pobudzających, relaksujących, halucynogennych czy empatogennych powodują wiele działań niepożądanych zarówno z grupy zaburzeń psychicznych, jak też istotnych zaburzeń somatycznych, prowadzących nawet do poważnych zaburzeń świadomości, zaburzeń oddychania czy napadów drgawkowych bezpośrednio zagrażających życiu. Rozpoznanie kliniczne zatrucia dopalaczami ustala się na podstawie objawów klinicznych oraz wywiadu wskazującego na zażycie nieznanej substancji. Z uwagi na brak swoistych odtrutek leczenie pozostaje jedynie objawowe, ma podtrzymywać podstawowe czynności życiowe. Wskazane jest przeprowadzenie konsultacji psychologicznej i/lub psychiatrycznej, a w uzasadnionych przypadkach skierowanie na leczenie odwykowe.
