اثر طیف‌های مختلف نور بر صفات مورفولوژیکی و میزان هیپریسین در گل راعی (Hypericum perforatum L.)

Abstract

گل راعی به دلیل خواص ضدافسردگی بارز، یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی است. کمیت و کیفیت نور اثر به سزایی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، رشد و نمو کلی گیاه و تولید متابولیت‌های ثانویه دارد. به‌طوری‌که با تغییرات کمی و کیفی نور می‌توان رشد گیاه را در جهت دلخواه دستکاری نمود. در این پژوهش اثر طیف‌های مختلف نور با شدت 1000 لوکس شامل نور سفید، قرمز، سبز و آبی که با فیلتر‌های رنگی ایجاد شده بر صفات مورفولوژیکی و میزان هیپریسین در گیاهچه‌های گل راعی (Hypericum perforatum L.) مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش بصورت طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار در جعبه‌هایی به ابعاد 20×30 و با نشاهایی به ارتفاع 25 سانتی‌متر انجام شد. آزمایش در اطاقک رشد به‌ترتیب با دمای روز و شب 25 و 21 درجه سانتی­گراد، رطوبت نسبی 45 درصد، 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی ادامه یافت. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین تعداد برگ، وزن تر و خشک پیکر رویشی و ریشه به گیاهان تیمار شده با نور سفید اختصاص دارد. در صفات ارتفاع گیاه، طول میانگره و تعداد گرهک‌های سیاه برگ بیشترین میانگین‌ها به ترتیب (98/22 سانتی متر، 23/1 سانتی متر و 77/17 عدد) مربوط به نور قرمز و کمترین میانگین‌ها به ترتیب (37/16 سانتی‌متر، 72/0 سانتی‌متر و 88/13 عدد) مربوط نور سفید بود. بیشترین تا کمترین مقدار هیپریسین (0.08، 0.07، 0.05و 0.03 درصد) به ترتیب در گیاهچه‌های تحت تیمار با فیلترهای نوری قرمز، سفید، آبی و سبز مشاهده شد. بدین ترتیب جهت رشد بهینه گیاهچه‌های گل راعی به طول موج‌های مختلف نوری در طی دوره رشدی گیاه، نیاز است.

Keywords

• صفات مورفولوژیکی
• کیفیت نور
• گیاهان دارویی
• متابولیت ثانویه