بررسی اثربخشی برنامه آموزش مادران و نوجوانان برکاهش مشکلات رفتاری و اجتماعی دختران نوجوان در دوره بلوغ

Abstract

مقدمه: توجه به مشکلات رفتاری و مهارت‌های اجتماعی نوجوانان و آموزش آن‌ها و والدین در دوره بلوع حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه آموزش مادران و نوجوانان بر کاهش مشکلات رفتاری و افزایش مهارت‌های اجتماعی دختران نوجوان در دوره بلوغ است. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون باگروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری، تمام دانش‌آموزان دختر در شهر یزد را شامل می‌شد که در سال تحصیلی 97 – 1396 در مدارس دولتی مشغول به تحصیل بودند. به شیوه نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای 30 دختر نوجوان انتخاب گردیدند که به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها، مادران آزمودنی‌ها به سوالات پرسشنامه سیستم ارزیابی رفتار کودکان (ویرایش سوم) و سیستم بهبود مهارت‌های اجتماعی پاسخ دادند. جلسات مداخله برای گروه آزمایش 30 جلسه را شامل می‌شد که بطور جداگانه در جهت آموزش مادران و نوجوانان برگزار شد. لازم به ذکر است که گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار «اس. پی. اس. اس. – 24» و شاخص‌های توصیفی میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج: یافته‌های پزوهش حاضر نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل پس از ارائه برنامه آموزشی تفاوت معنادار وجود دارد و برنامه آموزشی موجب کاهش مشکلات رفتاری و افزایش مهارت اجتماعی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شده است (p <0.001). بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر که نشان داد دریافت آموزش می‌تواند نقش مهمی در کاهش مشکلات رفتاری و افزایش مهارت‌های اجتماعی در دوره بلوغ داشته باشد می‌توان به این نتیجه رسید که آموزش والدین و نوجوانان و افزایش میزان آگاهی آن‌ها در دوره بلوغ حائز اهمیت است و در جهت این هدف، بهتر است برنامه‌ها و مدل‌های مداخله مناسب در دوره بلوغ و قبل از آن مورد توجه قرار گیرند.

Keywords

• برنامه آموزشی
• مشکلات رفتاری
• مهارت‌های اجتماعی
• نوجوان و بلوغ