Journal of Philosophical Investigations (Jan 2021)
کانت و بی معنایی مابعدالطبیعه
Abstract
این قولِ کانت که «فاهمه بدون شهود بیمحتوی است و شهود بدون فاهمه کور است» عبارتی کلیدی در فلسفه اوست. کانت در شرح این عبارت به گونهای سخن گفته است که عدهای از محققان معاصر مانند استراوسن، وارنوک، یوئینگ و ... او را پیشرو فلسفههایی چون پوزیتیویسم منطقی و فلسفه زبان متعارف- که در آنها مابعدالطبیعه متعالی بهعنوان مجموعهای از تعبیرهای مهمل، طرد میشود- دانستهاند. در این مقاله کوشش خواهد شد اولاً نشان داده شود که در فلسفه کانت، عبارات کلیدی دیگری چون "متعلق ایمان بودن" ایدههای عقل و "اندیشیدنی بودن" آنها و همچنین "قابلیت استفاده تنظیمی" از این ایدهها و نیز قول به معنای استعلایی مقولات وجود دارد که میتوان معناداری مابعدالطبیعه متعالی را بهعنوان لازمهای از آنها بیرون کشید و ثانیاً نشان داده میشود که با فرض قبول این گفته که "فاهمه بدون شهود بی محتوی است"، همچنان میتوان به معناداری مابعدالطبیعه متعالی باور داشت.
Keywords