Erciyes İletişim Dergisi (Jul 2018)
İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye’de Modernleşme Olgusu: Kelebeğin Rüyası Film Örneği
Abstract
Türkiye tarihsel olarak Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminden itibaren modernleşme çabalarının temel ilerleme dinamiği olduğu bir ülkedir. Cumhuriyet dönemi ile Batı modernitesini referans alan değişim ve dönüşüm isteği günümüze kadar etkisini sürdürmüştür. Modernleşme akılcılık ve bilim temelinde sanayileşme, makineleşme, kentleşme, eğitim, kültür vb. alanlarda görülen bütünsel ilerlemeleri ve gelişimleri ifade etmektedir. İkinci Dünya Savaşı yıllarında ise bütün dünya gibi Türkiye’de savaşın yol açtığı kötü etkilere maruz kalır. Çalışmada sosyolojik film eleştirisi temelinde İkinci Dünya Savaşı döneminde Türkiye’deki modernleşme çabalarının olumlu ve olumsuz yönleri Kelebeğin Rüyası (2013) filmi özelinde tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada örneklem olarak Kelebeğin Rüyası filminin alınması İkinci Dünya Savaşı’nı anlatan nadir Türk filmlerinden biri olması nedeniyledir. Sonuç olarak filmsel anlatıda Türkiye’de İkinci Dünya Savaşı nedeniyle modernleşme çabalarının sekteye uğradığı tespit edilmiştir. Milli Koruma Kanunu ve işçi mükellefiyeti konularında bazı zorlamalar ve insan hakları ihlalleri görülmektedir. Diğer yandan halkevleri gibi halkın spor, sanat ve kültür alanında ilerlemesini sağlayan yapılar işlevini sürdürmeye devam etmektedir.
Keywords