Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Apr 2018)

DOĞAN AVCIOĞLU VE ORTA ASYA TÜRKLERİ

  • Ahmet Aykut ALTAY

DOI
https://doi.org/10.16953/deusosbil.343140
Journal volume & issue
Vol. 20, no. 2
pp. 233 – 251

Abstract

Read online

Öz: Doğan Avcıoğlu gerek Yön Dergisi’ndeki yazıları gerekse de kitapları aracılığıyla Türkiye sol literatürüne önemli katkılar sağladı. Hem ileri sürdüğü makro tarih tezi hem de hayatı boyunca arkasında durduğu politik gündemi ile sıkça anıldı; sıkça da eleştirildi. İdris Küçükömer, Niyazi Berkes veya Behice Boran gibi çağdaşı olan diğer düşünürlerle sürekli karşılaştırılan Doğan Avcıoğlu’nun zinde kuvvetleri, iktidara gelişin yönteminden çok iktidara gelenin özelliklerini önemsemesi veya prekapitalist üretim düzeni gibi kavramları sıkça tartışıldı. Ne var ki, Doğan Avcıoğlu’na yakınlığı ile bilinen 9 Mart 1971 askeri darbe girişiminin başarısız olmasıyla kendini daha çok tarih araştırmalarına veren Avcıoğlu’nun Orta Asya Türkleri ile ilgili düşünceleri çok fazla irdelenmedi. Bu çalışmada, Avcıoğlu’nun Orta Asya Türkleri ile ilgili fikirleri metin analizi yöntemi kullanılarak incelenecek ve bu çalışmalarının Avcıoğlu’nun ileri sürdüğü makro tarih tezine katkıları yorumlanacaktır. Abstract: Doğan Avcıoğlu has made great contributions to Turkish leftist literature with his articles and books. His macro history thesis and political agenda he backed during his lifetime are discussed and criticised a lot. He is compared with theorist like İdris Küçükömer, Niyazi Berkes and Behice Boran and his mostly used terms like “robust forces”, “precapitalist production order” or his favoring of characteristics of actors coming to power rather than how they ended up in power have resulted in fierce discussions. He spent most of his time with history studies after 9 of March 1971 failed coup attempt which had close ties to Doğan Avcıoğlu and his circle. His ideas about Turks in Central Asia is rarely mentioned in literature. In this study, his ideas about Turks in Central Asia are examined by using content analysis and contribution of his study of Turks to his macro history thesis will be interpreted.

Keywords