Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2022)
Sebîlürreşâd (Sırât-ı Müstakîm) ve İctihâd Dergilerinin Din Eğitimi Açısından Mukayesesi
Abstract
II. Meşrutiyet’e girerken din, toplum ve eğitim alanında felsefi ve ideolojik yaklaşımlar, din eğitimi anlayışını yakından etkilemiştir. Bu etkiyi dönemin önde gelen yayınlarından olan Sebîlürreşâd (Sırât-ı Müstakîm) ve İctihad dergilerinde ele alınan din eğitimi ile ilgili yazı ve makalelerde somut bir şekilde gözlemlemek mümkündür. Sebîlürreşâd İslamcı kimliği ile ön plana çıkarken, İctihad Batıcı paradigmanın önemli bir temsilcisidir. Bu dergiler din eğitimi meselelerini takip etmiş, ilmi ve felsefi bir bakış açısı sunmuştur. II. Meşrutiyet Döneminde dergicilik faaliyeti içerisinde din eğitimi ile ilgili olarak daha çok Sebîlürreşâd üzerinden okumaların yapıldığı görüldüğünden İctihad üzerinden karşılaştırmalı bir çalışmaya ihtiyaç duyulmuştur. Çalışmanın amacı, dergiler ekseninde günümüze uzanan boyutu ile din eğitimi sorunlarının çözümüne ve din eğitimi tarihine katkı sağlamaktır. Sebîlürreşâd Ağustos 1908 ile Mart 1925 yılları arasında 641 sayı, İctihad Eylül 1904 ile Aralık 1932 tarihleri arasında 358 sayı yayımlanmıştır. Araştırma, Sebîlürreşâd’ın 1908 ile 1925, İctihad’ın ise 1904 ile 1932 yılları arasını kapsamaktadır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden dokümantasyon metodu kullanılmıştır. Yazarlarının söylemlerine bakılarak dergilerin tamamının taranması ve içerik analizleri ile ulaşılan din eğitimine dair veriler mukayese edilmiştir. Çalışma ile farklı ideolojilere sahip iki derginin din eğitimi konularında daha çok benzer fikirler taşıdıkları, ayrıldıkları konularda ise ideolojik yaklaşımlarının etkisinin olduğu ve güncelliğini koruyan bazı meselelerin çözümüne dair öneriler ortaya koydukları sonucuna varılmıştır.
