سیاست علم و فناوری (Mar 2011)
مطالعه فضای همکاری‌های علمی-فنی شرکتهای نانو در ایران با استفاده از نظریه شبکه‌های اجتماعی و رجوع به خبرگان
Abstract
هدف این مطالعه شفاف‌سازی فضای همکاری‌های علمی-فنی شرکتهای نانو در ایران از طریق بررسی کمی روابط شرکت‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی و تحلیل وضعیت فعلی آنها است. در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، اطلاعات و آمار محدودی از وضعیت شرکتهای فناوری پیشرفته در دسترس است. از این رو انجام چنین مطالعاتی برای تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری بهینه توسعه فناوری ضروری است. این مطالعه شبکه همکاری تحقیق و توسعه شرکتهای نانو ایران را با استفاده از تئوری شبکه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار داده است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه با مدیران بیست و چهار شرکت نانو انجام شده تا ارتباطات و همکاری‌های تحقیق و توسعه آنها با دیگران استخراج گردد. سپس نقشه شبکه استخراج و بازیگران اصلی شناسایی شده‌اند. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که 95% همکاری‌ها از نوع ارایه خدمات بوده تا همکاری راهبردی. همچنین مشخص شد که شرکتهای نانویی ارتباطات کمی با گروه‌های صنعتی دارند و معمولا ترجیح میدهند محصولات خود را به مصرف‌کننده نهایی ارایه دهند تا در زنجیره تامین صنایع دیگر قرار گیرند. این مطالعه تصویر مناسبی از شبکه همکاری‌های تحقیق و توسعه شرکت‌ها برای سیاست‌گذاران و فعالان کسب و کار فراهم کرده و تقویت شبکه و توسعه همکاری‌های راهبردی را به منظور افزایش کارایی کلی شبکه توصیه می‌کند.
