پژوهشهای زراعی ایران (Mar 2015)
مقایسه عملکرد گیاهان علوفه‌ای جدید جنس براسیکا با شبدر برسیم در شرایط آب و هوایی ایلام
Abstract
به منظور بررسی امکان کاشت گیاهان علوفه‌ای جدید جنس براسیکا در شرایط آب و هوایی ایلام آزمایشاتی در سال‌های زراعی 1393-1391 در منطقه ایلام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در4 تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل گیاهان ((پرکو، بوکو، و تربچه روغنی از جنس ( (Brassica، شبدر برسیم، و ترکیب سه گیاه (رامتیل از خانواده (Asteraceae)،، فاسلیا از خانواده (Boraginaceae) و شبدر برسیم)) بودند. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، عملکرد علوفه تر، وزن خشک کل، درصد پروتئین، عملکرد پروتئین، عملکرد پروتئین قابل هضم، درصد کربن آلی خاک (قبل و بعد از کاشت)، درصد نیتروژن خاک (قبل و بعد از کاشت) بود. براساس نتایج تجزیه مرکب داده‌های دو ساله میان ارقام مورد کشت از نظر عملکرد علوفه تر، عملکرد ماده خشک، درصد پروتئین، عملکرد پروتئین، عملکرد پروتئین قابل هضم و درصد کربن آلی خاک اختلاف معنی‌داری مشاهده گردید. بر اساس مقایسه میانگین‌ها بیشترین عملکرد علوفه‌تر متعلق به بوکو، پرکو و تربچه روغنی به ترتیب با تولید 69938، 65168، 63451 کیلوگرم در هکتار بود و کمترین عملکرد علوفه تر متعلق به شبدر برسیم با تولید 31298 کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین عملکرد وزن خشک به پرکو با 5/6371 کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد ماده خشک به شبدر برسیم با تولید 4408 کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. رقم بوکو با میانگین 6/54 سانتی‌متر بیشترین ارتفاع را داشته و کمترین ارتفاع گیاه به شبدر برسیم با میانگین 95/33 سانتی‌متر تعلق داشت. بیشترین درصد پروتئین به بوکو با 46/24 درصد و کمترین درصد پروتئین به تربچه‌روغنی با 72/18 درصد تعلق داشت. بیشترین عملکرد پروتئین به بوکو با 7/1527کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد پروتئین به شبدر‌برسیم با تولید 4/792 کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. بیشترین عملکرد پروتئین قابل هضم به بوکو با 1203 کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد پروتئین قابل هضم به شبدر برسیم با تولید 3/592 کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. بیشترین درصد کربن آلی خاک بعد از کاشت در تیمار بوکو به میزان 71/1 درصد و کمترین افزایش درصد کربن آلی خاک در تیمار شبدر برسیم مشاهده شد. در مجموع ارقام علوفه‌ای جدید از جنس براسیکا نسبت به شبدر برسیم برتری محسوسی نشان دادند.
Keywords
