بررسی آلودگی میکروپلاستیک در رسوبات سواحل دریای خزر (منطقه مورد مطالعه، سواحل استان مازندران: ساری و بابلسر)

Abstract

این مطالعه به بررسی اندازه، نوع و منابع میکروپلاستیک (MPs) در رسوبات سطحی ساحلی و دریا جمع‌آوری‌شده از منطقه ساحلی جنوب دریای خزر، استان مازندران شهرهای ساری و بابلسر می‌پردازد. در مجموع 12 نمونه رسوب در سال 1401 برای شناسایی MP با استفاده از استریومیکروسگوپ مورد مطالعه قرار گرفت. ترکیبات پلیمری آنها با استفاده از طیف‌سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه بازتاب کل ضعیف (ATR-FTIR) مشخص شد. نتایج نشان داد که بابلسر، فاصله 5 متر از ساحل با 15/165 ± 660 قطعه در یک کیلوگرم از رسوبات خشک بیشترین فراوانی میکروپلاستیک و ایستگاه ساری، فاصله 500 متر با 33/81 ± 220 قطعه در کیلوگرم کمترین فراوانی را داشت. میانگین میکروپلاستیک‌های مشاهده شده در تمامی ایستگاه‌های مورد مطالعه 33/161 ± 66/406 بود. بیشترین فراوانی را میکروپلاستیک‌های رشته‌ای (%33/80) و کمترین فراوانی را فیلم‌ها (28/3 %) داشتند. نتایج نشان داد که گروه 3000-1000 میکرومتر با 34/39 % بیشترین فراوانی را داشتند، در حالی که گروه 200˂ با 10/4 % کمترین فراوانی را داشتند. رنگ‌های سیاه-طوسی با 82/50 % بیشترین و رنگ زرد با 28/3 % کمترین فراوانی را داشتند. ترکیب پلیمری میکروپلاستیک‌ها عمدتاً پلی اتیلن ترفتالات (PET، 30٪)، پلی استایرن (PS، 20٪)، پلی آمید (PA، 20٪) و پلی پروپیلن (PP، 15٪) است. نتیجه می گیریم که میکروپلاستیک در رسوبات ساحلی منبع پیچیده ای دارد که بیشتر از توریسم، فاضلاب و بسته بندی مشتق شده است.

Keywords

• آلودگی میکروپلاستیک
• atr-ftir
• رسوب
• دریای خزر