Umde Dini Tetkikler Dergisi (Dec 2018)
Birgivî’nin el-Avâmil Adlı Eserinin Nahiv İlminin Öğretimindeki Yeri ve Önemi
Abstract
İmam Birgivî (ö. 981/1573), XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin ilim, kültür ve sanatta zirveye ulaştığı dönemde yaşamış bir âlimdir. El-Avâmil adlı eseri, Arap dilinde önemli bir çalışma olup, nahiv ilminin temel kaidelerini özet bir şekilde ele almaktadır. Bu eser, nahvin âmil, maʻmûl ve iʻrâb konularını inceler. Arap gramerine bir giriş olarak telakki edilen bu eserde Birgivî, her konuyu akılda tutulması kolay bir takım yöntemlerle izah eder. Eserde örnek olarak verilen ayet ve hadisler, nahiv bilgileri yanında ayrıca İslam itikat ve ahlakını yansıtması bakımından oldukça dikkat çekici olup, bu yönüyle benzerlerinden ayrılır. Klasik nahiv kitapları arasında yer alan El-Avâmil’de basit ve sade dil kullanılması, teferruata ve nahiv ekollerinin ihtilaflarına girilmemesi, matematiksel bir görüntüleme sistemi ile konuların bablara ayrılması ve akılda kalıcı örnekler kullanılması öğretim tekniği ve yöntemi bakımından dikkat çeker. Güncelliğini koruyan El-Avâmil, hâlâ Arapça öğrenmek isteyen kişiler tarafından okunmakta ve okutulmaktadır. Hatta günümüzde nahiv ilmi konusunda eser yazanlara da referans olmaktadır. Bu çalışmada eser ve müellifi hakkında kısa bilgi verilip, eserin içeriği, dil ve üslup özellikleri detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Ayrıca bu eserin nahiv öğretimindeki yöntemi ve önemi değerlendirilmiştir. Klasik nahiv kitapları ve günümüzde yazılan nahiv kitapları ile mukayesesi yapılmıştır
