Pediatria i Medycyna Rodzinna (Jul 2012)
Pęknięcie śledziony po badaniu kolonoskopowym – opis przypadku
Abstract
Wprowadzenie: Kolonoskopia jest rutynowo wykonywanym badaniem w diagnostyce i profilaktyce chorób jelita grubego. Pęknięcie śledziony to rzadko odnotowywane powikłanie, dotychczas opisano 80 przypadków. Opis przypadku: Pacjent, lat 72, hospitalizowany z powodu niedokrwistości mikrocytarnej. W trakcie bada‑ nia kolonoskopowego wykonano polipektomię polipa esicy. W drugiej dobie po zabiegu: poranne omdlenie przy próbie pionizacji, utrzymująca się hipotonia, dodatnie objawy otrzewnowe. W badaniach dodatkowych: RTG przeglądowe jamy brzusznej – bez zmian, USG jamy brzusznej – płyn w jamie otrzewnej, powiększona śledziona o nierównych obrysach. W KT jamy brzusznej – rozerwanie śledziony z rozległym krwiakiem, duża ilość krwi w jamie otrzewnej. Pacjenta zakwalifikowano do laparotomii zwiadowczej, w wyniku której stwier‑ dzono: znaczna ilość płynnej krwi i skrzepów w jamie otrzewnej, śledziona z linijnym pęknięciem przy szypule, wątroba z pękniętą torebką oraz niewielkim uszkodzeniem miąższu i krwawieniem, na przedniej ścianie żołądka krwiak z niewielkim uszkodzeniem surowicówki, krezka okrężnicy – w pobliżu zagięcia śledzionowego krwiak, nie ujawniono perforacji jelita. Omówienie: Pęknięcie śledziony jest bardzo rzadkim, ale groźnym powikłaniem kolonoskopii. Wśród mechanizmów prowadzących do uszkodzenia śledziony wymienia się: bez‑ pośredni uraz, pociąganie układu więzadłowego, pociąganie zrostów między śledzioną i okrężnicą. Pęknięcie śledziony może być natychmiastowe lub opóźnione. Początek objawów występuje od 1 godziny do 2,5 dnia, najczęściej do 24 godzin od wykonania kolonoskopii. Czas do ustalenia rozpoznania – od 2 godzin do 13 dni, najczęściej do 24‑48 godzin. Najczęściej stosowane metody ustalenia rozpoznania to KT jamy brzusznej i USG jamy brzusznej. Śmiertelność wskutek pęknięcia śledziony po kolonoskopii – opisano 2 przypadki. Leczenie – w większości przypadków splenektomia. Podsumowanie: Wykonujący badania endoskopowe, jak również pacjenci poddawani badaniu kolonoskopowemu powinni być świadomi możliwości wystąpienia pęk‑ nięcia śledziony. W przypadku wystąpienia czynników predysponujących do wystąpienia tego powikłania u pacjentów bezobjawowych wskazana jest obserwacja do 24 godzin po kolonoskopii oraz wykonanie bada‑ nia USG jamy brzusznej. W przypadku wystąpienia objawów sugerujących pęknięcie śledziony należy w try‑ bie pilnym wykonać USG i KT jamy brzusznej.
