Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2007)
Osmanlı İnanç Politikasi Üzerine Bir Değerlendirme
Abstract
Dini inanç ve özgürlüklerin herkes için tanınması ve kullanılması, son dönemlerde üzerinde en çok yazılıp konuşulan konuların başında gelmek~edir. Özellikle, tarihte gayrimüslimlerin İslam ülkelerindeki hukuki ve sosyal statüleri, batılı araştırıcıların her zaman ilgisini çekmiştir. Bugün dünya genelinde, küreselleşmenin de etkisiyle, farklı inanç mensuplarının bir arada yaşamaları bir zorunluluk halini almıştır. Anadolu, yüzyıllarca farklı inanç ve kültürlerin barındığı, kültürel ve tarihsel zenginiikierin beşiği olmuş bir coğrafyadır. Osmanlı döneminde de 'millet' anlayışıyla "pek- çok inanç ve kultürü bünyesinde barındırmıştır. Türkler, Anadolu'da Müslümafılarla: gayrimüslimleri bir arada, karşılıklı güven ve saygıya dayalı bir anlayışla asırlarca yönetmiştir. Osmanli, Müslüman olmayan halkı, Müslümanlar içinde eritme politikası gütmemiştir. Onlara birtakım ·haklar tanırken de bunu kendi inancının bir gereği olduğu bilinciyle yapmıştır. Selçukludan itibaren, Ahadolu'da sağlanan fikir hürriyeti ve inançlara karşı gösterilen hoşgörülü yaklaşım, Müslüman Türklerin kendine güvenine, bu da güçlü bir imana ve manevi yapıya .sahip olduklarına işaret etmektedir. Bu yönetimin nasıl mümkün olduğu ve bugüne nasıl işık tuttuğu konusu bugün bizler ve tüm dünya için önem arz etmektedir. Bu makale, Osmanlı Devleti'nin altı yüz yıl gibi uzun bir süre, çok geniş bir coğrafyaya hakim olmasında ve farklı din mensuplarını barış içinde yönetmesinde önemli etkileri olan inanç politikasını ele almaktadır.
