ارائه چارچوبی برای برآورد سهم‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات از رشد بهره‌وری: شواهدی از صنایع تولیدی ایران

Abstract

تأثیر فاوا بر توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها طی سه دهه گذشته توسط بسیاری از محققان با استفاده از روش‌ها و داده‌های مختلف در دوره‌های زمانی متفاوت و در سطح کشور یا کشورها انجام شده است. مطالعات نشان می‌دهد فاوا در سطح کلان بر بهره‌وری و رشد اقتصادی اثرگذار بوده است.هدف مطالعه حاضر، برآورد رشد بهره‌وری کل عوامل تولید، رشد بهره‌وری کوتاه مدت، سهم‌های مستقیم، غیر مستقیم و مجموع فاوا، میانگین سهم‌های فاوا و غیر فاوا از رشد بهره‌وری است. بدین منظور از نتایج آمارگیری کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر در سطح کدهای دو رقمی مرکز آمار ایران در دوره زمانی ۱۳9۵-1385 در قالب حسابداری رشد با الگوی تحقیقات اولینر و سایچل استفاده گردید.نتایج تحقیق نشان می‌دهد: سهم فاوا در رشد بهره‌وری کل عوامل تولید و رشد بهره‌وری کوتاه مدت بر حسب نوع صنعت متفاوت می‌باشد. این سهم در برخی از سال‌ها و بخش‌های اقتصادی بسیار ناچیز و حتی منفی بوده است. رشد بهره‌وری کل عوامل تولید ۶ صنعت از ۲۳ صنعت و رشد بهره‌وری کوتاه مدت ۱۵ صنعت از ۲۳ صنعت مثبت بوده است. میانگین سهم‌های مستقیم، غیر مستقیم و مجموع فاوا ناچیز می‌باشد. همچنین سهم غیر مستقیم از سهم مستقیم کمتر می‌باشد. میانگین سهم سرمایه غیر فاوا بیشتر از میانگین سهم نیروی کار و سرمایه فاوا طی دوره مذکور بوده و این اختلاف در مورد میانگین سهم سرمایه فاوا، معنادار نیز می‌باشد.

Keywords

• فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)
• بهره‌وری کل عوامل تولید
• صنایع تولیدی ایران