بررسی اثر تمرکز صنعتی در کارایی انرژی بخش صنعت در استان‌های ایران

Abstract

بخش صنعت یکی از بخش‌هایی است که از یک طرف نقش بسزایی را در توسعه اقتصادی دارد و از طرف دیگر دارای انرژی‌بری بالایی است. در همین راستا تعیین ساختار بهینه صنعت برای کاهش اثرات جانبی منفی توسعه صنعت لازم و ضروری است. در مطالعه حاضر با استفاده از شواهد گزارش شده صنایع کارخانه‌ای با 10 کارکن و بیشتر برای دوره زمانی 1383 تا 1393 و روش اقتصادسنجی فضایی به بررسی اثر تمرکز صنعتی بر کارایی انرژی پرداخته می‌شود. شواهد حاصل از اندازه گیری کارایی انرژی با کاربرد رهیافت مرزی تصادفی نشان می‌دهد که استان بوشهر با مقدار کارایی انرژی 93/0 دارای بیشترین و استان خراسان شمالی با مقدار 134/0 دارای کمترین کارایی انرژی است. همچنین شواهد نشان می‌دهد که استان بوشهر با مقدار 593/0 و استان مرکزی با مقدار 028/0 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تمرکز صنعتی هستند. نتایج حاصل از برآورد مدل اقتصادسنجی فضایی نشان می‌دهد که اثر تمرکز صنعتی بر کارایی انرژی منفی و معنادار است، علت آن ناشی از وابستگی تولید در صنایع مختلف است. لذا تنوع سازی فعالیت‌های صنعتی در مناطق بر اساس پتانسیل مناطق یکی از سیاست‌های بهینه برای افزایش کارایی انرژی است.

Keywords

• تمرکز صنعتی
• کارایی انرژی
• اقتصادسنجی فضایی