Isletme ve Iktisat Calismalari Dergisi (Dec 2015)
Öğretileriyle T.B.VEBLEN
Abstract
Kurumsal ikisat iktisadi düşünce tarihinde oldukça önemli bir yere sahiptir. En önemli temsilcisi T.B.Veblen’dir. 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan bu düşünce okulunun kurucusu Veblen iktisadi düşünce tarihine kurumsal iktisatın yanısıra gösteriş tüketimi, aylak sınıf, kapitalizmin istikrarı …..vb pek çok kavramı kazandırmıştır. Bunların yanısıra, Mitchell, Commons, Galbraith gibi kurumculuğun teorik temellerini oluşturan ve Ortodoks teoriyi eleştiren iki önemli öğrenci ve düşüncelerini de düşünce tarihine kazandırmıştır. Öğretileriyle T.B.Veblen isimli çalışmada kurumcu okulun Ortodoks teoriyi eleştiren ve kurumculuğun teorik temellerini oluşturan Veblen ve yanındaki diğer iktisatçıların öğretileri ve özellikle Veblenin yaşam hikayesinden yola çıkılarak düşünce dünyasına kazandırdığı kavramlar ve bu kavramların düşünce tarihinde farklı boyutlara nasıl taşındığı ve geliştirdikleri düşünsel gelişimin iktisadi boyutlarının öğreti anlamında günümüz iktisadi düşüncesine nasıl bir miras bıraktığının açıklandığı bir çalışma olmuştur..sonuçta görülmüştür ki Veblen genellikle eklektik düşünce yapısı yüzeysel fikirleri ile her ne kadar anlaşılması zor bir düşünür olarak kabul edilsede, Veblen’in yapmış olduğu çalışmalar asla küçümsenmemelidir. Çünkü interdisiplin çalışması ile iktisat tarihi incelemelerinde oldukça önem taşıyan konulardan biri olan ortodoks ve heteredoks ayrımında iktisadi düşüncede çok yönlü bir iktisatçı olarak heteredoks iktisat akımları içerisinde yer edinmiş ve düşünceleriyle geçmiş, şimdi ve gelecek dönemler için iktisat öğrencilerine düşünceleriyle bir rehber olmuştur. Sürekli bir değişim ve gelişim içerisinde olan yeni dünya düzeninde evrimsel iktisat anlayışı ile her zaman anılan Veblen’i öğrencisi Wesley Clair Mitchell’in, Veblen’in sosyal bilimler içerisindeki önemini açıklayan “Thorstein Veblen’in rahatsız edici bir etkisi vardı; döneminin en bildik düşünceleri, sanki dış güçler tarafından onun kafasında işlenen tuhaf ürünlermiş gibi, öğrencilerin bilinçsizce öğrendikleri basmakalıp sözleri didik didik eden, başka bir dünyadan gelmiş bir ziyaretçiydi o… Sosyal bilimlerde, aklı, koşulların açıklanamaz zorbalığından kurtaran başka hiçbir azat edici ve muhakeme diyarının sınırlarını bu kadar genişleten tek bir kimse yoktur” ifadesiyle Veblen’in iktisadi düşüncelerinin, düşünce dünyasını nasıl profesyonelleştirdiği de daha net bir şekilde anlatılmış olacaktır.
