Pamukkale University Journal of Engineering Sciences (Nov 2019)
Mevcut binalarda beton basınç dayanımının karot sayısına bağlı değişiminin incelenmesi
Abstract
Beton basınç dayanımı betonarme yapıların sismik performansını etkileyen en önemli parametrelerden birisidir. Taşıyıcı sistem elemanlarından karot numunesi alınması, basınç dayanımının tayininde kullanılan en yaygın yöntemlerden birisidir. Ancak yapı büyüklüğüne de bağlı olarak hesaplanan beton basınç dayanımı alınan karot sayısına göre değişkenlik gösterebilmektedir. Bu nedenle mevcut basınç dayanımının doğru şekilde tahmin edilebilmesi için optimum sayıda karot numunesi alınması büyük önem arz etmektedir. Gerçekleştirilen çalışmada bina mevcut beton dayanımının daha düşük sayıda karot numunesi ile tahmin edilmesinin mümkün olup olmadığı araştırılmıştır. Bu kapsamda Simav depremi sırasında az ve orta hasarlı olarak belirlenen 148 binadan alınan karot numuneleri kullanılmıştır. Alınan karot numunelerinin %50’si ve %70’i rastgele seçilerek her bina için 15 farklı set oluşturulmuştur. Oluşturulan setlerden hesaplanan basınç dayanım değerleri ile tüm karot numuneleri için hesaplanan basınç dayanımları karşılaştırılarak daha az sayısa karot numunesi alınması durumunda mevcut dayanımın ne ölçüde tahmin edilebildiği incelenmiştir. Ayrıca beton basınç dayanımının katlara göre değişkenliği ve zemin kat gibi belirli bir katın bina basınç dayanımını ne ölçüde yansıttığı da incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde geniş ölçekli hızlı değerlendirme çalışmalarında ilgili yönetmeliklerce alınması gereken minimum karot sayısının %50’sinin kullanımın ortalama dayanımı 8 MPa’dan yüksek binalar için mümkün olduğu değerlendirilmektedir. Ortalama basınç dayanımı 8 MPa’dan daha düşük binalar içinse gerekli minimum karot sayısının %70’nin kullanılması mümkün görülmektedir.