Respectus Philologicus (Apr 2019)
Założenia aksjologiczne i teoretyczno-metodologiczne badań nad upadkiem Rzeczpospolitej w twórczości historycznej Celiny Bobińskiej
Abstract
[full article, abstract in English; abstracts in English and Polish]Artykuł przedstawia analizę kwestii upadku I Rzeczpospolitej w wybranych pracach historyka okresu PRL Celiny Bobińskiej. Zagadnienie mieści się w polu badawczym historii historiografii, która w znaczeniu wąskim jest historią nauki historycznej. Badaniа takie są częścią tzw. „podmiotowej historii historiografii” (według określenia Andrzeja Feliksa Grabskiego). Oprócz intelektualnej biografii historyka, analizuje się jego twórczość w kontekście zmian zachodzących w paradygmatach uprawiania badań historycznych. W centrum zainteresowania stawiam założenia teoretyczno-metodologiczne, jakie legły u podstaw badań krakowskiej badaczki, oraz oceny wynikające z przyjęcia konkretnej, historycznie i kulturowo zorientowanej aksjologii. Główne pytania badawcze, jakie sobie stawiam, to: jakie założenia teoretyczno-metodologiczne towarzyszyły jej przy badaniu kwestii upadku państwa polskiego oraz w jaki sposób przyjęta przez nią aksjologia warunkowała oceny tego wydarzenia. Bazę źródłową stanowią wybrane monografie Bobińskiej z lat 1949–1956 jako najbardziej reprezentatywne dla jej twórczości w tym okresie. Axiological and Methodological Assumptions of the Study of the Fall of the First Polish Republic in the Historical Works by Celina Bobińska The article presents an analysis of the fall of the First Polish Republic in selected works of the PRL historian Celina Bobińska. The issue scope follows the field of the history of historiography which in a narrow sense is the history of historical science. Such research is part of using the words of Andrzej Feliks Grabski, so-called “The subjective history of historiography”. In addition to the intellectual biography of the historian, his work is analysed in the context of changes taking place in the paradigms of practising historical research. I focus on the theoretical and methodological assumptions and the assessments resulting from the adoption of a specific, historically and culturally oriented axiology. The main research questions I ask myself are: What theoretical and methodological assumptions accompanied Celina Bobińska during the examination of the question of the collapse of the Polish state and how the axiology accepted by it conditioned the assessment of this event. The source database – selected monographs by Bobińska from 1949–1956 as the most representative of her work during this period.
Keywords
