Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Jun 2020)
BÜTÜNLEŞİK ÇKKV YAKLAŞIMI İLE FİNANSAL BOYUTTA TÜRK İNŞAAT FİRMALARININ PERFORMANSININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Abstract
Öz: Cumhuriyet’in ilk yıllarında demiryolu hatlarının yapımıyla başlayan inşaat sektörü, 1950 ve 1960 yıllarında da devamlılığını sürdürmüştür. Daha sonra kamu alt yapı yatırımlarının artışı ve Türkiye’nin NATO’ya girmesiyle ülkemizdeki inşaat firmalarının yabancı firmalar ile çalışma ortamı elde etmiş olması inşaat sektörünün gelişimini hızlandırmıştır. Günümüzde ise 2005 ve 2016 yılları arasında işgücü istatistiklerine baktığımızda inşaat sektörünün payı 2005 yılında %5,6 iken bu oran yıllar itibariyle artarak 2016 yılında %7,3’e ulaşmıştır. Büyüyen sektörde firmaların sayısında yaşanan artışlar sonucunda rekabet artmış ve finansal performans değerlendirmesi önemli bir konu olmuştur. Finansal performans değerlendirmesi sırasında araştırmacının birçok kriteri dikkate alması gerekir. Bu durumda finansal analizin çok kriterli bir problem olduğu sonucuna ulaşılabilir. Ancak literatür incelendiğinde inşaat firmalarının finansal performansını çok kriterli bir problem olarak değerlendiren çalışmaların eksikliği dikkat çekmektedir. Bu sebeple, bu çalışmanın amacı inşaat firmalarının finansal performanslarını çok kriterli değerlendirmek ve literatüre katkı sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada oran analizi tabanında çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılmıştır. Analizi gerçekleştirebilmek için BIST inşaat firmalarının 2016 yılı mali tabloları incelenmiş ve oran analizi uygulanmıştır. Uygulamanın devamında kriterleri objektif olarak ağırlıklandıran Entropi yöntemi ile kriterlerin ağırlıkları belirlenmiştir. Daha sonra inşaat firmalarını sıralayabilmek amacıyla TOPSIS-VIKOR yöntemleri kullanılmıştır. Son olarak ise Borda kuralı yöntemiyle nihai bir performans sıralaması elde edilmiştir. Abstract: The construction sector, which began with the construction of railways, continued to rise in 1950 and 1960. Nowadays, looking at the labor force statistics between 2005 and 2016, the share of the construction sector was 5.6% in 2005. This ratio has increased over years and reached 7.3% in 2016. Due to the growing number of companies in the growing sector, competition has increased and financial performance evaluation has been an important issue. During the financial performance assessment, the researcher must take into account many criteria. In this case, it can be concluded that financial analysis is a multi-criteria problem. However, when the literature is examined, the lack of studies evaluating the financial performance of construction companies as a multi-criteria problem is noteworthy. Therefore, the purpose of this study is to evaluate the financial performance of construction firms with multiple criteria and to contribute to the literature. For this purpose, multi-criteria decision making methods (Entropy, TOPSIS, VIKOR, Borda) were used in the ratio analysis.
Keywords