Etkileşim (Apr 2023)
Neoliberal Yönetimsellik Bağlamında Türkiye’de Merkez Haber Medyasında Yer Alan Ekonomi Haberlerinin İncelenmesi: ‘Hürriyet’ ve ‘Sabah’ Örneği
Abstract
Bu çalışma, Türkiye’de neoliberal yönetimselliğin merkez medyasında yer alan ekonomi haberleri üzerindeki yansımalarını tartışmayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, merkez haber medyasından Hürriyet ve Sabah gazeteleri örneklem olarak seçilmiştir. Çalışmada Hürriyet ve Sabah gazetelerinin tercih edilmesinin sebebi, araştırmanın nesnesi olan bu iki gazetenin ideolojik temayülünün ‘merkez medya’ konumunda yer almasıdır. Bunun yanında, gazetelerin hem merkez haber medyası içerisinde tiraj sayılarının yüksek olması hem de elde edilen verilere göre en çok ziyaret edilen haber siteleri arasında ilk beşte yer almaları göz önünde bulundurulmuştur. Dolayısıyla hem tiraj hem site trafiği bağlamında değerlendirildiğinde de Hürriyet ve Sabah ’ın seçilmesi uygun görülmüştür. Bu iki gazetede yer alan neoliberal yönetimselliğin ekonomi haberlerine yansıması konusu, Türkiye’de ekonomik gündemin dalgalandığı ve çeşitli tartışmaların zirveye ulaştığı Şubat 2022-Mart 2022 tarih aralığında yayınlanan ekonomi haberleri üzerinden analiz edilmiştir. Seçilen ekonomi haberleri karma bir yöntem kullanılarak çözümlenmiştir. Bu doğrultuda ekonomi haberleri ağırlıkla Norman Fairclough’un eleştirel söylem çözümlemesi yöntemiyle çözümlenirken, bazı yerlerde nicel içerik analizine de başvurulmuştur. İlgili tarihler arasında yer alan ekonomi haberleri, Hürriyet ve Sabah gazetelerinin web sayfaları üzerinden “rekabet”, “yatırım”, “özelleştirme”, “sermaye”, “girişim” ve “yoksulluk” anahtar kelimeleri aratılarak bulunmuştur. Çözümlemeye konu olan haber metinlerinde öne çıkan konular, kelime seçimleri, temalar, konu başlıkları ve aktörler eleştirel ekonomi politik bir perspektiften ele alınmıştır. Sonuç olarak çalışmada, merkez haber medyasında haberciliğin kamusal sosyal sorumluluk anlayışından uzaklaştığı, iktidar ilişkileriyle olan bağı sebebiyle bağımsız olma özelliğini yitirdiği ve neoliberal yönetimsellik söylemini yeniden ürettiği neticesine ulaşılmıştır.
Keywords
