جستارهای اقتصادی (Sep 2023)
بررسی تأثیر ابزار تأمین مالی اسلامی صکوک بر رشد اقتصادی استانهای ایران: رویکرد گشتاورهای تعمیمیافته
Abstract
باتوجه‌به نقش برجسته نهادهای مالی در رشد اقتصادی، نظام مالی یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی هر کشور به شمار میرود. اما باتوجه‌به اسلامی بودن نظام مالی ایران، توجه به دستورات اسلامی، به‌ویژه حرمت ربا ضروری است. بنابراین، جایگزین نمودن ابزار مالی متعارف با ابزارهای مالی اسلامی و در رأس آنها صکوک، یکی از فرآیندهای ضروری کشورهای اسلامی ازجمله ایران است. باتوجه‌به اینکه ارزیابی نقش ابزارهای تأمین مالی اسلامی در رشد اقتصادی کشورهای مبتنی بر اصول و قواعد اقتصاد اسلامی، ضروری است، و همچنین، براساس این واقعیت که صکوک، یکی از مهمترین ابزارهای تأمین مالی کشورهای اسلامی است، هدف مطالعه حاضر برآورد مدل رشد اقتصادی برای استانهای کشور و بررسی اثرات ابزار تأمین مالی اسلامی صکوک بر رشد اقتصادی در دوره زمانی 1387−1400 با به‌کارگیری روش دادههای تابلویی گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) است. نتایج این مطالعه نشان میدهد که انتشار صکوک تأثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی استانها دارد. افزون‌براینْ سرمایهگذاری، آموزش، نرخ تورم، و باز بودن تجاری تأثیر مثبت و معنادار و نرخ بیکاری، نابرابری اقتصادی، و مرگ‌ومیر تأثیر منفی و معناداری بر رشد اقتصادی استانها داشتهاند. بنابراین، پیشنهاد میشود که سیاستگذاران و برنامهریزان اقدام به افزایش انتشار ابزار مالی اسلامی، اتخاذ سیاستهای توزیع مجدد، توجه بیشتر و افزایش بودجه درزمینۀ آموزش و بهداشت، و بهبود روابط سیاسی و تجاری با دیگر کشورها نمایند.
Keywords
