تنش های محیطی در علوم زراعی (Sep 2021)

بررسی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و عملکرد دانه در ارقام جو(.Hordeum vulgare L) تحت تنش شوری

  • جمال رحیمی درآباد,
  • ورهرام رشیدی,
  • حسین شهبازی,
  • محمد مقدم واحد,
  • ابراهیم خلیل وند بهروزیار

DOI
https://doi.org/10.22077/escs.2020.3176.1811
Journal volume & issue
Vol. 14, no. 3
pp. 783 – 791

Abstract

Read online

به منظور مطالعه میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و عملکرد دانه در بوته در ارقام جو تحت شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل 7 رقم جو (افضل، نصرت ، والفجر و کویر به عنوان متحمل و نیمه متحمل؛ یوسف، صحرا و ریحان به عنوان حساس) و فاکتور دوم سطوح مختلف شوری خاک (شاهد، 8 و 12 دسی زیمنس برمتر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف بین ژنوتیپ ها، سطوح تنش شوری و اثر متقابل ژنوتیپ × شوری در صفات اسکوربات پراکسیداز، کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و عملکرد دانه در بوته معنی دار بود (P ≤ 0.01). بررسی روند تغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در سطوح مختلف شوری نشان داد که میزان فعالیت آنها با افزایش سطح شوری به 8 و 12 دسی زیمنس بر متر افزایش معنی داری نشان می دهد (P ≤ 0.05). و این افزایش در ارقام متحمل و نیمه متحمل به تنش شوری بیشتر بود. میزان عملکرد با افزایش سطح شوری به 8 و 12 دسی زیمنس برمتر کاهش معنی داری نشان داد (P ≤ 0.05). و این کاهش در ارقام حساس به تنش شوری بیشتر بود. همبستگی آنزیم اسکوربات پراکسیداز با عملکرد دانه در بوته مثبت و معنی دار بود.بالاترین میزان شاخص تحمل به تنش (STI) را ارقام نصرت و کویر دارا بودند و این ارقام از لحاظ سایر صفات مورد مطالعه نیز در وضعیت بهتری قرار داشتند و می توان آنها را در برنامه های به نژادی جو مورد استفاده قرار داد.

Keywords