مقایسه اثربخشی عوامل شلات کننده EDTA، اسید سیتریک و اسید سالیسیلیک در ارتقای کارایی گیاه پالایی دو گونه گیاهی زینتی در حذف عناصر کروم (III) و مس (II) از خاک های آلوده

Abstract

زمینه و هدف: با توجه به این‌که گیاه پالایی فناوری نوین پالایش خاک آلوده است، این پژوهش با هدف بررسی برخی اصلاح کننده ها با نرخ تجزیه‌پذیری زیستی متفاوت در بهبود کارایی گیاه پالایی خاک آلوده به کروم و مس توسط گونه های زینتی تاج خروس و گل جعفری در سال 1397 انجام شد. مواد و روش‌ها: با آلوده سازی خاک توسط نمک‌های دی کرومات پتاسیم 50 و 100 و سولفات مس 200 و 400 میلی‌گرم در کیلوگرم و تیمار با محلول 2.50 میلی‌مول در کیلوگرم EDTA و اسید سیتریک (CA) و 2.00 میلی‌مول در کیلوگرم اسید سالیسیلیک (SA)، نسبت به کشت گیاهچه ها و برداشت آن‌ها بعد از 60 روز اقدام شد. پس از هضم اسیدی گیاهچه‌ها، محتوی عناصر کروم و مس در آن‌ها به‌روش طیف‌سنج نشری پلاسمای جفت‌شده القایی خوانده شدند. یافته‌ها: بیشینه غلظت کروم در خاک کشت شده، ریشه و شاخساره تاج خروس با 2.40، 5.18 و 1.86 و در گل جعفری با 2.74، 6.00 و 1.30 میلی‌گرم در کیلوگرم به‌ترتیب مربوط به تیمارهای SA، EDTA و EDTA و در مورد مس در خاک کشت شده، ریشه و شاخساره تاج خروس با 6.74، 3.77 و 3.34 به‌ترتیب مربوط به SA، SA و EDTA و در گل جعفری نیز با 6.65، 3.45 و 9.50 میلی‌گرم در کیلوگرم به‌ترتیب مربوط به تیمارهای SA، EDTA و EDTA بود. از طرفی، تاج خروس با فاکتورهای انتقال و تجمع زیستی بزرگ تر از یک در تیمار 100 میلی‌گرم در کیلوگرم دی کرومات پتاسیم افزوده واجد CA، فرا انباشتگر کروم بود. نتیجه‌گیری: با توجه به نقش مهم اسیدهای آلی در الکتروکینتیک پالایش خاک و بهبود کارایی گیاه پالایی، استفاده از این عوامل اصلاح کننده برای پاکسازی خاک‌های آلوده به فلزات سنگین توصیه می شود.

Keywords

• الکتروکینتیک
• اصلاح کننده‌ خاک
• گیاهان زینتی
• فلز سنگین
• گیاه پالایی