ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی ایران در حوزه‌های وابسته به سیستم‌های خبره

Abstract

هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی کشور در زمینه سیستم‌های خبره انجام گرفته است. روش‌شناسی: این پژوهش از نوع پژوهش‌های کاربردی علم‌سنجی است که برای انجام آن از روش‌های اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. جامعۀ این پژوهش شامل تمامی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی ایران در حوزه سیستم‌های خبره است که طی دورۀ بیست سالۀ 1996 تا 2016 در پایگاه وب آو ساینس دارای مقاله بوده‌اند. تعداد مقاله‌های مورد مطالعه 1270 عنوان و مربوط به 97 نفر پژوهشگر از دانشگاه و مؤسسۀ پژوهشی دولتی کشور است که درنهایت 20 دانشگاه و مؤسسه‌ای که امتیازهای بالاتر از میانگین را کسب کرده بودند معرفی شدند. برای تعیین وزن و اهمیت هر یک از شاخص‌های مورد نظر، از نظرات تعداد 30 نفر از پژوهشگران علم‌سنجی و متخصصان موضوعی به‌عنوان بخشی دیگر از جامعۀ پژوهش استفاده به عمل آمد و نظرات آنها از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شد. یافته‌ها: نشان داد که دانشگاه‌های تهران، امیرکبیر، علوم پزشکی تهران به لحاظ بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی ایران در حوزه سیستم‌های خبره، به‌ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم قرار گرفتند. همچنین، نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در میان انواع برون‌دادهای علمی و فناوری، شاخص‌های مربوط به اختراعات ثبت‌شده برای پژوهشگران حوزۀ سیستم‌های خبره از وزن و اهمیت زیادتری برخوردار است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان دادند که با توجه به دو بعد کمیّت و کیفیت و بدون درنظرگرفتن جمعیت پژوهشگران، دانشگاه تهران در حوزه‌های وابسته به سیستم‌های خبره دارای بیشترین بهره‌وری پژوهشی بوده است.

Keywords

• سیستم‌های خبره.بهره‌وری پژوهشی. علم‌سنجی.پژوهشگران.دانشگاه‌ها