مدیریت آب و آبیاری (Jan 2023)
ارزیابی تأثیر آبیاری تکمیلی با آب شور بر کیفیت و کمیت انجیر دیم
Abstract
بزرگترین انجیرستان دیم دنیا، با مساحت بیش از 22 هزارهکتار، در شهرستان استهبان (استان فارس) قرار دارد. در دو دهه گذشته، بهعلت خشکسالیهای مستمر و کمبود آب شیرین، در مناطقی از این شهرستان از آب شور سفرههای زیرزمینی برای آبیاری تکمیلی درختان استفاده شده است. تاکنون پژوهش جامعی در رابطه با اثرات آبیاری تکمیلی با آب شور بر باغهای دیم انجیر انجام نشده است. این پژوهش، تأثیر آبیاری با آب شور (38/7-8/7 دسیزیمنس بر متر) و هدایت الکتریکی بالای خاک بر کیفیت و کمیت میوه درختان دیم، رقم سبز را طی سال 90-1389 بررسی میکند. آزمایشها در یک انجیرستان دیم در روستای خانهکت استهبان، با نمونهبرداری خاک و ریشه از اعماق مختلف خاک اطراف درختان، در نقاط مختلف باغ انجام شد. نتایج نشاندهنده مقاومت بالای درختان انجیر نسبت به مقادیر بالای هدایت الکتریکی آب و خاک بود. با اینحال، در شرایط برابر از لحاظ آبیاری، افزایش شوری خاک باعث کاهش میزان محصول شد. براساس نتایج، یک رابطه خطی منفی با ضریب تبیین (R2)، برابر با 5/0، بین مقادیر شوری و محصول وجود دارد. کاهش 36 درصدی مقادیر EC خاک توانست مقدار محصول را تا 68 درصد افزایش دهد. همچنین، معادله رگرسیونی بین هدایت الکتریکی در اعماق مختلف و میزان محصول تعیین شد و با تعیین نیمرخ هدایت الکتریکی خاک، بیشترین مقدار این پارامتر، در عمق 60 تا 90 سانتیمتر تعیین شد. از نظر کیفیت محصول، مقادیر مختلف شوری خاک، تأثیر معنیداری بر رنگ و اندازه میوه نداشت، اما باعث افزایش مواد جامد محلول میوه (TSS) شد.
Keywords