Bizans İmparatorluğu'nda İkonoklazm Hareketi ve İslam Dininin Etkisi

Abstract

Bizans’ta 717-843 yılları arasında ortaya çıkan ve tasvir kırıcılık anlamına gelen ikonoklazma hareketi, Bizans ve Hıristiyan tarihinde en dikkat çeken olaylardan birisidir. Bizanslıların, Paganizmden Hıristiyanlık inancına geçerken eski pagan kültürüne ait heykel ve sembollerin etkisinde kalarak Hıristiyanlıkta kutsal atfedilen kişi ve objeler tasvir edilmiştir. Böylece bu tasvirler yaygınlaşmış ve bir süre sonra Hıristiyanların vazgeçilmez parçaları haline gelmişlerdir. Daha sonra bu tasvirlerin Hıristiyanlık inancı ile bağdaşmadığını ve Paganizmden geldiğini öne sürerek yok saymaya başlayan fikirler ortaya çıkmıştır. Böylece tasvir düşmanı ve tasvir yanlıları olarak ikiye ayrılan Hıristiyan gruplar arasında çatışmalar baş göstermiştir. İslam’da yer alan tasvir yasaklarının, ikonoklazma hareketi üzerinde büyük bir etkisi olduğunu öne süren araştırmacılar, bu hareket sonucunda günümüze ulaşması engellenen ikonaların o dönemde tahrip edildiğini belirtmektedirler. Bildirimizde İkonoklazm hareketinin İslam’dan ne kadar etkilendiği, ya da ne kadar münferit değerlendirilebileceği tartışılacaktır.