تحقیقات آفات گیاهی (May 2020)
بررسی بیواکولوژی پروانه گالزای صنوبر Paranthrene tabaniformis Rott. (Lep.: Sessiidae) و روش‌های کنترل آن در استان گیلان
Abstract
پروانه گالزای صنوبر Paranthrene tabaniformis Rott. (Lep.: Sessiidae) از آفات مهم صنوبر به شمار میرود که انتشار وسیعی در کشورهای آسیایی، اروپایی، آفریقایی و آمریکای شمالی داشته و در ایران نیز در سال 1340 توسط فرحبخش گزارش شد. در این بررسی، زیستشناسی این آفت به طور عمده در ایستگاه تحقیقات صنوبر صفرابسته و همچنین ایستگاههای فخرآباد (لشتنشاء) و پیلمبرا (پرهسر)، نهالستان لاکان رشت و تعدادی از نهالستانهای خصوصی در کیاشهر و ضیابر در استان گیلان مطالعه شد. حشره کامل این آفت، پروانهای است زنبور مانند که از اواخر اردیبهشت ظاهر شده و تا اواخر شهریور فعالیت مینماید. مادهها پس از جفتگیری تخمها را به صورت انفرادی، دوتایی و به ندرت بیشتر در جهات مختلف در ارتفاع بین 30 سانتیمتر تا 5/2 متر روی چین خوردگیهای پوست ساقه، پشت برگها و حاشیه جوانههای جانبی قرار میدهند. دوره جنینی 10-14 روز بوده و لاروها بعد از خروج از تخم با ایجاد حفره کوچکی در پوست و به طور معمول در محل اتصال دمبرگ به ساقه به داخل ساقههای نرم نفوذ میکنند و بهتدریج ایجاد دالان مینمایند. بیشترین طول دالان لاروی 25 سانتیمتر میباشد. فعالیت لاروهای این آفت روی ساقه نهالهای یکساله کلنهای مختلف گونههای اورامریکن و دلتوئیدس، بهصورت ایجاد گالهایی با شدتهای مختلف در استان گیلان مشاهده شد. آلودگی شدید نهالها میتواند منجر به شکستگی ساقه در هنگام وزش باد شود. زمستانگذرانی به صورت سنین سوم تا ششم لاروی است. لاروها از فروردین دوباره فعالیت خود را از سر میگیرند و بعد از مدتی تغذیه، به شفیره تبدیل میشوند. دوره شفیرگی این آفت در طبیعت بین 17-19 روز متغیر است. پروانه گالزای صنوبر دارای یک نسل در سال میباشد.
Keywords
